Khi bắt đầu công việc mới, bạn có thể đã ký một thỏa thuận không cạnh tranh mà không để tâm quá nhiều. Thường thì thỏa thuận này cấm bạn làm việc cho các công ty cùng ngành hoặc cạnh tranh trực tiếp trong một khoảng thời gian và khu vực nhất định sau khi rời công ty cũ. Khi đó, bạn mới bắt đầu công việc nên ít ai nghĩ tới chuyện rời đi.

Nhưng khi quyết định thay đổi sự nghiệp, thỏa thuận không cạnh tranh có thể trở thành rào cản lớn, hạn chế cơ hội tìm kiếm công việc mới. Tin tốt là nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, đã có những quy định pháp lý giới hạn hiệu lực của các thỏa thuận này. Thậm chí, nhiều tòa án thường không dễ dàng áp dụng thỏa thuận không cạnh tranh – điều này mở ra cơ hội để bạn có thể tìm cách thoát khỏi ràng buộc mà vẫn hợp pháp.

Cách 1: 7 bước đàm phán hủy bỏ thỏa thuận không cạnh tranh

Bước 1: Cách kiểm tra và thoát khỏi thỏa thuận không cạnh tranh

Khi muốn rời công ty cũ nhưng bị ràng buộc bởi thỏa thuận không cạnh tranh, điều quan trọng đầu tiên là bạn cần hiểu rõ thỏa thuận đó có thực sự hợp pháp và còn hiệu lực hay không. Dựa trên kinh nghiệm thực tế, bạn nên chú ý những điểm sau:

• Lấy bản sao thỏa thuận đã ký

  • Đọc kỹ để hiểu công ty muốn bảo vệ quyền lợi gì.

  • Kiểm tra chữ ký: thỏa thuận chỉ có hiệu lực khi cả bạn và người đại diện có thẩm quyền của công ty cùng ký. Nếu thiếu một bên, thỏa thuận không có giá trị pháp lý.

• Kiểm tra sự hợp lệ của thỏa thuận

  • Nếu thỏa thuận trong hồ sơ nhân sự của bạn chưa được ký đầy đủ, tòa án sẽ không công nhận.

  • Đây có thể trở thành lợi thế lớn khi bạn thương lượng để được “giải phóng” khỏi ràng buộc.

• Xem xét trách nhiệm của công ty

  • Nếu công ty không thực hiện đúng các nghĩa vụ đã ghi trong thỏa thuận, hoặc có thay đổi về điều khoản, thì thỏa thuận có thể không còn hiệu lực.

  • Ví dụ: bạn ký khi làm nhân viên kinh doanh, nhưng sau đó được thăng chức lên trưởng nhóm kinh doanh mà không ký lại thỏa thuận mới – thì thỏa thuận cũ có thể không còn ràng buộc.

• Đánh giá phạm vi áp dụng

  • Không phải công việc mới nào cũng vi phạm thỏa thuận.

  • Ví dụ: thỏa thuận cấm bạn làm ở công ty sử dụng “công nghệ tương tự”, nhưng nếu công ty mới dùng công nghệ khác thì bạn không vi phạm, ngay cả khi hai bên cùng ngành.

Hãy bắt đầu bằng việc kiểm tra chữ ký, trách nhiệm của công ty, sự thay đổi vị trí công việc và phạm vi thỏa thuận. Nhiều khi chính những chi tiết nhỏ này lại giúp bạn hợp pháp thoát khỏi thỏa thuận không cạnh tranh mà không cần tranh chấp phức tạp.

Bước 2: Xem xét công việc bạn từng làm

Không phải lúc nào thỏa thuận không cạnh tranh cũng có hiệu lực. Mấu chốt là xem công việc của bạn tại công ty cũ có thực sự liên quan đến bí mật kinh doanh hay quan hệ khách hàng hay không.

• Mục đích của thỏa thuận

  • Công ty thường muốn ngăn nhân viên mang bí mật kinh doanh hoặc khách hàng sang đối thủ.

  • Nhưng nếu bạn không trực tiếp làm việc với khách hàng và không nắm giữ thông tin mật, thì thỏa thuận này nhiều khả năng không thể áp dụng cho bạn.

• Ví dụ thực tế

  • Nhiều công ty bắt buộc tất cả nhân viên ký thỏa thuận, bất kể vị trí.

  • Nếu bạn chỉ làm lễ tân và giờ được mời làm trợ lý giám đốc ở công ty khác, rõ ràng bạn không có dữ liệu khách hàng hay bí mật công nghệ để “mang theo”. → Thỏa thuận gần như vô nghĩa.

• Yếu tố “đối giá” trong hợp đồng

  • Một thỏa thuận chỉ có giá trị khi bạn nhận được lợi ích hoặc quyền lợi cụ thể để đổi lấy việc ký kết.

  • Nếu bạn không được thêm bất kỳ khoản thưởng, quyền lợi hay lợi ích nào, hoặc công ty hứa nhưng không thực hiện, thỏa thuận có thể không hợp lệ.

• Trường hợp ngoại lệ

  • Với một số công ty, việc giữ bạn lại làm việc có thể được xem là “lợi ích” đủ để thỏa thuận có hiệu lực – nhất là khi hợp đồng lao động của bạn ở dạng “tự nguyện” (at-will), tức là có thể nghỉ hoặc bị chấm dứt bất cứ lúc nào.

Hãy tự hỏi: Công việc cũ của bạn có liên quan tới bí mật hay khách hàng quan trọng không? Bạn có được lợi ích gì khi ký thỏa thuận không cạnh tranh không? Nếu câu trả lời là không, thì nhiều khả năng thỏa thuận này không thể ràng buộc bạn về mặt pháp lý.

Bước 3: Tìm hiểu quy định pháp luật tại nơi bạn làm việc

Không phải ở đâu thỏa thuận không cạnh tranh cũng có giá trị pháp lý. Luật của từng bang (ở Mỹ) hoặc từng quốc gia có thể khác nhau, và đây là yếu tố quyết định thỏa thuận có được công nhận hay không.

• Một số nơi cấm hoàn toàn thỏa thuận không cạnh tranh

  • Tại bang California hay North Dakota (Mỹ), luật đã quy định rõ: mọi thỏa thuận không cạnh tranh đều không có hiệu lực, bất kể điều khoản ra sao.

  • Nghĩa là nếu bạn sống và làm việc ở đây, bạn sẽ không bị ràng buộc bởi thỏa thuận này.

• Một số nơi giới hạn phạm vi áp dụng

  • Ví dụ ở bang Washington (Mỹ), thỏa thuận không cạnh tranh chỉ được công nhận khi nhằm bảo vệ danh sách khách hàng, dữ liệu quan hệ khách hàng hoặc uy tín kinh doanh.

  • Ngoài phạm vi đó, thỏa thuận dễ dàng bị vô hiệu.

• Ngoại lệ theo ngành nghề

  • Một số bang như Tennessee hay Texas cho phép áp dụng thỏa thuận, nhưng lại miễn trừ cho bác sĩ.

  • Một vài bang khác cũng miễn trừ cho nhóm nghề nghiệp đặc biệt như y tá hoặc phát thanh viên.

  • Đặc biệt, luật sư tại Mỹ trên toàn quốc đều được miễn trừ – bởi nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp ngăn cản việc hạn chế quyền hành nghề.

• Thỏa thuận cũ có thể đã lỗi thời

  • Nếu bạn ký trước khi luật mới có hiệu lực, nhưng thỏa thuận không được cập nhật, thì thỏa thuận cũ có thể không còn giá trị.

Trước khi lo lắng về thỏa thuận không cạnh tranh, hãy xem luật địa phương áp dụng ra sao. Trong nhiều trường hợp, pháp luật đã đứng về phía người lao động và giúp bạn thoát khỏi ràng buộc một cách hợp pháp.

Bước 4: Chuẩn bị thông tin để thương lượng

Khi muốn “gỡ rối” khỏi thỏa thuận không cạnh tranh, bạn không thể chỉ dựa vào cảm xúc. Cần có kế hoạch rõ ràng, sắp xếp thông tin và bằng chứng hợp lý trước khi làm việc với công ty.

• Lập danh sách các luận điểm quan trọng

  • Ghi rõ những điểm bất hợp lý hoặc yếu kém trong thỏa thuận.

  • Chuẩn bị ví dụ thực tế và căn cứ pháp lý để chứng minh.

• Đưa ra các “hàng rào phòng thủ” bạn có thể dùng ở tòa

  • Nếu bạn phát hiện những yếu tố có thể khiến tòa án bác bỏ thỏa thuận (thiếu chữ ký, không có lợi ích đi kèm, thay đổi vị trí công việc, phạm vi áp dụng quá rộng…), hãy nêu rõ ngay từ đầu.

  • Điều này cho thấy nếu vụ việc ra tòa, khả năng bạn thắng là rất cao.

• Tận dụng tâm lý công ty

  • Doanh nghiệp thường ngại kiện tụng vì tốn kém thời gian và chi phí.

  • Nếu bạn chứng minh được thỏa thuận khó có thể được thực thi, công ty sẽ có xu hướng thương lượng và nhượng bộ thay vì theo đuổi vụ kiện đến cùng.

Hãy chuẩn bị thật kỹ trước khi đối thoại: càng có lý lẽ chắc chắn, bạn càng dễ thuyết phục công ty giải phóng mình khỏi thỏa thuận không cạnh tranh mà không cần tranh chấp pháp lý phức tạp.

Bước 5: Sắp xếp buổi gặp trực tiếp để thương lượng

Khi muốn thoát khỏi thỏa thuận không cạnh tranh, một buổi gặp mặt trực tiếp với người có thẩm quyền (quản lý hoặc đại diện nhân sự) sẽ mang lại hiệu quả cao hơn nhiều so với email hay điện thoại.

• Chọn đúng người để trao đổi

  • Hãy gặp trực tiếp quản lý trực tiếp hoặc phòng nhân sự – những người có quyền quyết định việc “giải phóng” bạn khỏi thỏa thuận.

• Mở đầu bằng mục tiêu rõ ràng

  • Tập trung vào mong muốn được rời công ty trong hòa bình.

  • Sử dụng những gì bạn đã chuẩn bị: lập luận, bằng chứng pháp lý và các điểm bất hợp lý trong thỏa thuận.

• Đưa ra quan điểm và thiện chí

  • Trình bày rõ các “phòng thủ” mà bạn có thể dùng nếu sự việc ra tòa, nhưng nhấn mạnh mong muốn giải quyết trong êm đẹp.

  • Cho thấy bạn sẵn sàng thương lượng, thậm chí nhượng bộ một số điểm để công ty yên tâm.

• Ví dụ thỏa hiệp thực tế

  • Nếu công ty lo ngại bạn lôi kéo khách hàng cũ, bạn có thể đề nghị:

    • Chấp nhận đi làm ở công ty đối thủ,

    • Nhưng cam kết không liên hệ hay chăm sóc khách hàng của công ty cũ.

  • Đây là cách vừa đảm bảo quyền lợi của bạn, vừa trấn an lo ngại của công ty.

Một buổi gặp mặt trực tiếp, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và thái độ cầu thị, sẽ giúp bạn dễ dàng tìm được thỏa hiệp hợp lý để thoát khỏi thỏa thuận không cạnh tranh mà vẫn giữ được mối quan hệ tốt đẹp.

Bước 6: Thương lượng lại điều khoản để thoát khỏi thỏa thuận

Không phải lúc nào bạn cũng cần “xé bỏ” thỏa thuận cũ. Đôi khi, cách khôn ngoan hơn là đàm phán lại để tạo ra một thỏa thuận mới vừa bảo vệ lợi ích của công ty, vừa cho phép bạn nhận công việc mong muốn.

• Chú ý 3 yếu tố quan trọng khi thương lượng

  • Thời gian áp dụng: Nhiều thỏa thuận đưa ra con số vô lý (5–10 năm). Nhưng thực tế, tòa án thường bác bỏ hoặc rút ngắn nếu thời hạn quá dài.

  • Phạm vi địa lý: Đây là điểm bạn có thể tận dụng để xin ngoại lệ.

  • Hoạt động bị cấm: Xem rõ thỏa thuận cấm bạn làm gì – có phải toàn ngành hay chỉ một mảng nhỏ.

• Ví dụ thực tế

  • Công ty bạn chỉ kinh doanh tại Tennessee, nhưng thỏa thuận lại cấm bạn làm việc cho đối thủ toàn Bắc Mỹ.

  • Nếu bạn có lời mời làm việc ở California, rõ ràng công ty cũ không bị ảnh hưởng. Bạn có thể đề nghị sửa thỏa thuận chỉ giới hạn ở Tennessee, từ đó hợp pháp nhận việc mới.

• Lưu ý về thời gian

  • Nếu đã có công việc mới, việc cắt giảm từ 10 năm xuống 5 năm cũng không giúp ích, vì bạn vẫn bị ràng buộc.

  • Thay vào đó, hãy tập trung vào địa lý và phạm vi công việc, đây mới là điểm dễ thương lượng và thuyết phục.

Khi thương lượng, đừng chỉ nghĩ đến việc “hủy” thỏa thuận, mà hãy khéo léo đề xuất những điều chỉnh hợp lý. Đây là cách thực tế để bạn thoát khỏi thỏa thuận không cạnh tranh, đồng thời vẫn giữ được mối quan hệ chuyên nghiệp với công ty cũ.

Bước 7: Đảm bảo thỏa thuận mới được lập thành văn bản

Vì thỏa thuận không cạnh tranh ban đầu được ký kết bằng văn bản, nên bất kỳ sự sửa đổi, miễn trừ hay thỏa thuận giải phóng nào cũng bắt buộc phải lập bằng văn bản để có giá trị pháp lý.

• Phải có chữ ký hợp lệ

  • Văn bản mới cần được ký bởi cả bạn và người đại diện có thẩm quyền của công ty (ví dụ: giám đốc, quản lý tuyển dụng hoặc người được ủy quyền chính thức).

  • Nếu thiếu chữ ký hợp lệ, thỏa thuận mới có thể vô giá trị.

• Phải dẫn chiếu đến thỏa thuận cũ

  • Văn bản mới cần nêu rõ ràng rằng nó sửa đổi hoặc chấm dứt thỏa thuận không cạnh tranh đã ký trước đây.

  • Điều này giúp tránh tranh chấp về việc thỏa thuận cũ còn hiệu lực hay không.

Để thật sự thoát khỏi thỏa thuận không cạnh tranh, bạn cần một văn bản rõ ràng, hợp lệ và có chữ ký của cả hai bên. Mọi cam kết chỉ bằng lời nói hay email trao đổi không đủ cơ sở pháp lý để bảo vệ bạn nếu có tranh chấp.

Cách 2: Hướng dẫn khởi kiện để vô hiệu hóa hợp đồng không cạnh tranh

Bước 1: Khi bị công ty kiện vì vi phạm thỏa thuận không cạnh tranh

Nếu bạn chọn cách bỏ qua thỏa thuận không cạnh tranh, hãy chuẩn bị tinh thần: công ty cũ có thể khởi kiện bạn. Đây thường là con đường duy nhất để giải quyết triệt để tính hợp pháp của thỏa thuận.

• Cách vụ việc thường diễn ra

  • Công ty sẽ nộp đơn kiện và bạn sẽ nhận được thông báo của tòa án.

  • Thông thường, công ty sẽ yêu cầu lệnh cấm tạm thời (temporary injunction) để ngăn bạn làm việc cho đến khi tòa xử xong.

• Nguy cơ lớn cho người lao động

  • Trước khi có quyết định cuối cùng, bạn sẽ phải tham dự phiên điều trần.

  • Nếu thẩm phán đồng ý duy trì thỏa thuận, bạn sẽ buộc phải nghỉ việc ngay lập tức và chỉ có thể tìm công việc khác không vi phạm thỏa thuận.

  • Trên thực tế, nhiều vụ việc kết thúc ngay tại giai đoạn xin lệnh cấm tạm thời, chứ không kéo dài đến phiên tòa chính thức.

• Lưu ý quan trọng

  • Việc công ty chưa từng kiện nhân viên nào trước đây không có nghĩa là bạn sẽ được bỏ qua.

  • Mỗi trường hợp có bối cảnh riêng, và công ty có thể quyết định dùng bạn làm “án lệ” để răn đe những người khác.

Bỏ qua thỏa thuận không cạnh tranh là một bước đi mạo hiểm. Nếu công ty quyết tâm kiện, bạn có thể mất việc ngay cả trước khi xử xong. Vì vậy, hãy cân nhắc kỹ lưỡng và chuẩn bị phương án pháp lý nếu chọn con đường này.

Bước 2: Cân nhắc thuê luật sư để bảo vệ quyền lợi

Đối phó với thỏa thuận không cạnh tranh không hề đơn giản. Trong nhiều trường hợp, cách khôn ngoan nhất là tìm đến luật sư lao động có kinh nghiệm xử lý loại hợp đồng này.

• Lợi ích khi có luật sư hỗ trợ

  • Luật sư chuyên về lao động hiểu rõ cách phản biện tính hợp pháp của thỏa thuận.

  • Họ có thể giúp bạn chuẩn bị hồ sơ, bằng chứng và chiến lược thương lượng tốt hơn.

• Am hiểu địa phương là lợi thế lớn

  • Luật sư tại địa phương nắm rõ thói quen và quan điểm của các thẩm phán ở khu vực bạn sinh sống.

  • Kiến thức này có thể được tận dụng để gia tăng cơ hội thắng kiện hoặc buộc công ty phải thương lượng.

• Tầm quan trọng của “tính hợp lý”

  • Kết quả của các vụ việc liên quan đến thỏa thuận không cạnh tranh phụ thuộc rất nhiều vào quan điểm của thẩm phán.

  • Một luật sư giàu kinh nghiệm sẽ biết cách chứng minh rằng những hạn chế trong thỏa thuận là quá mức và không hợp lý.

Nếu bạn đang đối diện rủi ro từ thỏa thuận không cạnh tranh, hãy cân nhắc thuê luật sư. Đây có thể là đầu tư quan trọng nhất để bảo vệ sự nghiệp và quyền lợi hợp pháp của bạn.

Bước 3: Nộp bản trả lời khi bị công ty kiện

Nếu bạn bị công ty cũ khởi kiện do vi phạm thỏa thuận không cạnh tranh, việc đầu tiên cần nhớ là: bạn phải nộp bản trả lời cho tòa án, thường trong vòng 20 ngày kể từ khi nhận đơn kiện.

• Nội dung đơn kiện

  • Công ty sẽ liệt kê các cáo buộc cho rằng bạn vi phạm và lý do họ yêu cầu tòa án bảo vệ quyền lợi.

• Nội dung bản trả lời của bạn

  • Với từng cáo buộc, bạn phải ghi rõ: thừa nhận, phủ nhận hoặc không đủ thông tin để trả lời.

  • Đây cũng là cơ hội để bạn trình bày câu chuyện từ phía mình.

• Đưa ra lập luận bảo vệ (affirmative defenses)

  • Bạn có thể nêu các lý do chứng minh thỏa thuận không hợp pháp hoặc không còn hiệu lực.

  • Ví dụ: thỏa thuận thiếu “đối giá” (không có lợi ích nào kèm theo khi ký), phạm vi cấm quá rộng, hoặc vị trí công việc đã thay đổi.

• Nêu yêu cầu phản tố (counterclaims) nếu có

  • Nếu công ty vi phạm nghĩa vụ hoặc gây thiệt hại cho bạn, bạn có thể đưa ra yêu cầu phản tố ngay trong bản trả lời.

Bản trả lời là bước quan trọng để bảo vệ mình trước tòa. Đừng bỏ qua hoặc chậm trễ, vì nếu không, tòa có thể mặc định coi bạn thừa nhận toàn bộ cáo buộc của công ty.

Bước 4: Tham gia giai đoạn thu thập chứng cứ (discovery) trong vụ kiện

Khi vụ việc được đưa ra tòa, bạn sẽ bước vào giai đoạn discovery – tức là hai bên được quyền thu thập và trao đổi thông tin để chuẩn bị cho việc xét xử. Đây là cơ hội quan trọng để xây dựng lập luận bảo vệ mình.

• Những gì bạn có thể làm trong discovery

  • Gửi câu hỏi bằng văn bản buộc công ty phải trả lời dưới tuyên thệ.

  • Yêu cầu công ty cung cấp tài liệu liên quan như hồ sơ nhân sự, hợp đồng, biên bản làm việc.

• Thông tin có giá trị bạn có thể khai thác

  • Tìm hiểu công ty đã từng kiện nhân viên nào khác vì vi phạm thỏa thuận chưa.

  • Nếu trước đó nhân viên từng thắng kiện và thỏa thuận không được sửa đổi, bạn có thể dùng cùng lập luận để bảo vệ mình.

• Lưu ý về thời gian

  • Nếu công ty xin tòa ban hành lệnh cấm tạm thời ngăn bạn làm việc, thời gian discovery sẽ rất ngắn.

  • Điều này đòi hỏi bạn và luật sư phải hành động nhanh, ưu tiên yêu cầu những tài liệu, thông tin quan trọng nhất.

Discovery là cơ hội để bạn tìm ra điểm yếu trong thỏa thuận hoặc cách công ty đã áp dụng trước đây, từ đó nâng cao khả năng chiến thắng. Chuẩn bị kỹ ở giai đoạn này có thể giúp bạn xoay chuyển cả vụ kiện.

Bước 5: Chuẩn bị hồ sơ vụ kiện liên quan đến thỏa thuận

Muốn bảo vệ quyền lợi trước tòa, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng. Việc nghiên cứu luật pháp và các vụ án trước đó sẽ giúp bạn biết được đâu là “điểm mạnh” trong lập luận của mình.

• Nghiên cứu án lệ và phán quyết trước đây

  • Xem lại những vụ việc đã được tòa án ở địa phương xử lý.

  • Tìm hiểu thẩm phán thường đánh giá thế nào là hợp lý và những loại thỏa thuận nào thường bị bác bỏ.

• Xem xét luật hiện hành của địa phương

  • Đối chiếu các điều khoản trong thỏa thuận với quy định pháp luật hiện tại.

  • Nếu thỏa thuận vi phạm các yêu cầu pháp lý (ví dụ: thời hạn quá dài, phạm vi quá rộng, thiếu lợi ích kèm theo), bạn có cơ sở vững chắc để phản biện.

• Phân tích lại thỏa thuận bạn đã ký

  • Kiểm tra xem thỏa thuận có đáp ứng đủ điều kiện pháp lý hay không.

  • Đánh dấu rõ các điểm yếu có thể dùng làm luận cứ chính trong phiên tòa.

Chuẩn bị tốt hồ sơ vụ kiện bằng cách nghiên cứu luật và các vụ án tương tự sẽ giúp bạn dự đoán khả năng thắng kiện và xây dựng chiến lược bảo vệ hiệu quả hơn khi đối đầu với công ty cũ.

Bước 6: Xem xét hòa giải để giải quyết tranh chấp

Hòa giải là một lựa chọn thông minh trước khi kéo nhau ra tòa. Một bên thứ ba trung lập sẽ hỗ trợ bạn và công ty cũ tìm tiếng nói chung, tránh căng thẳng và tiết kiệm chi phí.

• Có cơ hội thỏa thuận đôi bên cùng có lợi

  • Bạn có thể theo đuổi công việc mới.

  • Công ty cũ vẫn bảo vệ được lợi ích kinh doanh mà không lo mất mối quan hệ.

• Kiểm soát được kết quả

  • Khác với ra tòa, ở hòa giải hai bên đều có quyền tham gia định hình thỏa thuận.

  • Linh hoạt hơn, có thể “nới lỏng” một số điều khoản thay vì chỉ thắng – thua.

• Giữ bí mật thông tin

  • Quá trình hòa giải không công khai như phiên tòa.

  • Công ty không lo hình ảnh hay chi tiết tranh chấp bị đưa vào hồ sơ pháp lý công khai.

Nếu muốn giải quyết nhanh gọn, êm đẹp và giữ được quan hệ, bạn nên cân nhắc hòa giải trước khi nghĩ tới kiện tụng.

Cách 3: Hợp tác cùng đồng nghiệp để xóa bỏ hợp đồng không cạnh tranh

Bước 1: Xem xét việc tham gia hoặc thành lập công đoàn để bảo vệ quyền lợi

Nếu thương lượng cá nhân không hiệu quả, một hướng đi khác là tham gia hoặc thành lập công đoàn. Đây là cách nhiều người lao động đã sử dụng để buộc doanh nghiệp phải xem xét lại điều khoản bất lợi.

• Kinh nghiệm thực tế

  • Trường hợp tại Law360 (Mỹ): Ban biên tập đã bỏ phiếu gia nhập công đoàn sau khi bị áp đặt thỏa thuận không cạnh tranh.

  • Kết quả: Thỏa thuận không cạnh tranh bị loại bỏ trước cả khi công đoàn chính thức thành lập, nhờ vào sức ép từ tập thể và sự can thiệp của cơ quan pháp lý.

• Lợi ích khi có công đoàn

  • Công đoàn thường không chấp nhận thỏa thuận không cạnh tranh trong hợp đồng tập thể.

  • Tập thể có tiếng nói mạnh hơn, giúp thương lượng công bằng và bảo vệ quyền lợi của nhiều nhân viên cùng lúc.

• Ý nghĩa dài hạn

  • Ngoài việc loại bỏ điều khoản không cạnh tranh, công đoàn còn giúp người lao động có thêm sức mạnh trong các vấn đề khác như lương, giờ làm, phúc lợi.

Nếu bạn và đồng nghiệp cùng gặp vướng mắc với thỏa thuận không cạnh tranh, hãy cân nhắc tham gia hoặc thành lập công đoàn để tạo sức mạnh tập thể, thay vì đơn độc đối mặt với doanh nghiệp.

Bước 2: Thương lượng tập thể để loại bỏ thỏa thuận không cạnh tranh

Không phải lúc nào bạn cũng cần đến một công đoàn chính thức. Theo Luật Quan hệ Lao động Quốc gia (NLRA) của Mỹ, người lao động có thể cùng nhau thương lượng để loại bỏ các điều khoản bất lợi như thỏa thuận không cạnh tranh.

• Cách thực hiện

  • Chỉ cần từ 2 nhân viên trở lên, không giữ vai trò quản lý, có lợi ích chung trong công việc.

  • Có thể lập một nhóm tạm thời (gọi là “pop-up employee association”) để cùng thương lượng với doanh nghiệp.

• Cơ sở pháp lý

  • NLRA bảo vệ quyền của người lao động khi liên kết để thương lượng tập thể.

  • Người sử dụng lao động không được phép trả đũa hay trừng phạt vì hành động này.

• Ví dụ thực tế

  • 30 nhân viên bán mỹ phẩm tại một cửa hàng Macy’s đã thành công thương lượng theo mô hình này.

  • Nhóm nhân viên tại một cửa hàng bán điện thoại di động cũng đáp ứng tiêu chuẩn “cùng lợi ích” và được pháp luật bảo vệ.

Nếu bạn và đồng nghiệp cùng chịu ảnh hưởng bởi thỏa thuận không cạnh tranh, hãy cân nhắc thương lượng tập thể. Dù chỉ là một nhóm nhỏ, sự đoàn kết vẫn có sức mạnh pháp lý và thực tế để buộc doanh nghiệp lắng nghe.

Nguồn tham khảo

1. https://www.investopedia.com/terms/n/noncompete-agreement.asp
2. https://www.findlaw.com/employment/hiring-process/non-competition-agreements-overview.html
3. https://skloverworkingwisdom.com/blog/how-to-defeat-a-non-compete-ten-effective-defenses/
   
4. https://www.beckreedriden.com/wp-content/uploads/2012/09/Noncompetes-50-State-Survey-Chart-20130814.pdf

Biên dịch: Rene Lee Nguyen.