Thao túng tâm lý trong tình yêu: 13 dấu hiệu mối quan hệ bị kiểm soát

|13 min read

Bạn có thường xuyên cảm thấy mệt mỏi về mặt cảm xúc không? Bạn có thấy đối phương liên tục chỉ trích, làm bạn cảm thấy mọi chuyện đều là lỗi của mình? Rất có thể bạn đang ở trong một mối quan hệ bị kiểm soát hoặc bị thao túng. Những hành vi này thường xuất hiện một cách tinh vi, khiến bạn khó nhận ra khi mọi chuyện bắt đầu vượt tầm kiểm soát.

Chúng tôi đã trò chuyện với nhiều chuyên gia tâm lý để tổng hợp những dấu hiệu nhận biết một mối quan hệ bị thao túng và kiểm soát, đồng thời hướng dẫn bạn cách xử lý nếu nhận ra những cảnh báo này. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các kiểu hành vi tiêu cực, bảo vệ cảm xúc của chính mình và xây dựng các mối quan hệ lành mạnh hơn.

Dấu hiệu và cách xử lý khi bị thao túng trong mối quan hệ

Nếu đối phương thường xuyên nói dối, viện lý do, chế giễu hoặc chỉ trích bạn, đồng thời tách bạn khỏi bạn bè và gia đình, rất có thể họ đang kiểm soát hoặc thao túng bạn.

Điều bạn nên làm:

  • Nhận biết hành vi: Quan sát những dấu hiệu như nói dối, phê bình liên tục, cô lập bạn khỏi mạng lưới xã hội.

  • Giao tiếp rõ ràng: Nói chuyện riêng với đối phương về cảm xúc của bạn, đặt giới hạn rõ ràng để họ hiểu nhu cầu và ranh giới của bạn.

  • Tìm sự hỗ trợ: Chia sẻ với bạn bè, người thân hoặc chuyên gia tâm lý để nhận lời khuyên và hỗ trợ.

  • Đặt bản thân lên trước: Nếu đối phương không thay đổi, hãy lên kế hoạch rời khỏi mối quan hệ để bảo vệ sức khỏe tinh thần của bạn.

Phần 1: Dấu hiệu nhận biết mối quan hệ thao túng và kiểm soát

Dấu hiệu 1: Khi người yêu hoàn hảo ngày xưa giờ trở nên khác lạ

Nhiều người có xu hướng kiểm soát hoặc thao túng bắt đầu mối quan hệ trông như “người hoàn hảo”. Đây là chiến thuật yêu chiều quá mức (love-bombing), một dạng lạm dụng cảm xúc nhằm khiến bạn buông lỏng cảnh giác, để họ dễ tác động và kiểm soát bạn.

Điều cần lưu ý:

  • Love-bombing thường xuất hiện ở giai đoạn đầu, nhưng cũng có thể lặp lại theo chu kỳ.

  • Khi họ cảm thấy bạn giận dữ hoặc có nguy cơ rời bỏ, họ có thể dùng lại chiến thuật yêu chiều quá mức để níu giữ bạn.

  • Những người thao túng hoặc kiểm soát đôi khi sử dụng love-bombing như “vũ khí” khi bạn cố gắng đặt giới hạn hoặc phản đối các hành vi kiểm soát của họ.

Hiểu được chiến thuật này giúp bạn nhận diện sớm dấu hiệu thao túng tâm lý, bảo vệ cảm xúc và ra quyết định đúng đắn trong mối quan hệ.

Dấu hiệu 2: Khi người yêu thường xuyên nói dối hoặc viện lý do

Người thao túng luôn tránh nhận lỗi. Họ hiếm khi chịu trách nhiệm hoặc thừa nhận sai lầm, và thường nói dối hoặc bóp méo sự thật để biến mình thành “nạn nhân”.

Điều cần biết:

  • Mục tiêu của họ là khiến bạn thương hại, quên đi những điều bạn bực bội hoặc khó chịu.

  • Những người kiểm soát đôi khi còn định hình sự thật theo cách có lợi cho họ, ngay cả khi điều đó không đúng với thực tế.

  • Nhận diện hành vi này giúp bạn không bị thao túng cảm xúc, giữ vững lập trường và bảo vệ bản thân trong mối quan hệ.

Dấu hiệu 3: Khi người yêu hay nổi giận hoặc la hét vì chuyện nhỏ

Người thao túng hoặc kiểm soát thường dùng cơn giận để lấn át bạn. Khi họ tức giận, mọi chuyện đều xoay quanh họ, và họ kỳ vọng bạn sẽ làm theo để làm dịu họ, kể cả những việc bạn không thực sự quan tâm.

Điều cần lưu ý:

  • Họ có thể cáu giận về những việc rất nhỏ, như cách bạn hút bụi hay xếp bát đĩa.

  • Bạn thường nhượng bộ để tránh xung đột, vô tình tạo cơ hội cho họ kiểm soát bạn nhiều hơn trong tương lai.

  • Chiến thuật này đặc biệt hiệu quả nếu bạn có xu hướng tránh mâu thuẫn, vì vậy nhận ra dấu hiệu giúp bạn giữ vững lập trường và không bị thao túng.

Dấu hiệu 4: Khi người yêu chế giễu, coi thường hoặc chỉ trích bạn

Với người thao túng hoặc kiểm soát, bạn có thể luôn cảm thấy không làm gì đúng cả. Họ có thể hạ thấp hoặc sỉ nhục bạn trước mặt người khác để khiến bạn xấu hổ hoặc ngại ngùng.

Điều cần lưu ý:

  • Họ có thể nhắc lại những sự cố khiến bạn bẽ mặt khi có bạn bè xung quanh, tận dụng điểm yếu của bạn để kiểm soát cảm xúc.

  • Họ có thể chê bai niềm tin hoặc quan điểm lâu dài của bạn, khiến bạn nghi ngờ bản thân hoặc nhận thức của mình.

  • Nguyên nhân đôi khi xuất phát từ sự bất an; họ hạ thấp bạn để nâng mình lên, khiến bản thân có cảm giác “quan trọng” hơn.

Nhận ra hành vi này là bước quan trọng để bảo vệ lòng tự trọng và cảm xúc của bạn trong mối quan hệ.

Dấu hiệu 5: Khi người yêu nghi ngờ ký ức hoặc phủ nhận sự việc

Một dấu hiệu điển hình của người thao túng là làm bạn nghi ngờ ký ức hoặc cảm nhận của chính mình, nhằm kiểm soát câu chuyện và định hướng cách bạn nhìn nhận thực tế. Hiện tượng này thường được gọi là gaslighting.

Điều cần biết:

  • Họ có thể nói rằng cảm xúc của bạn “sai” hoặc bạn “phản ứng quá mức” khi bạn chia sẻ lo lắng hay khó chịu.

  • Mục tiêu của họ là khiến bạn nghi ngờ chính mình, để họ trở thành người “quyền lực” định hướng cảm xúc và nhận thức của bạn.

  • Để chống lại gaslighting, bạn cần tự tin và vững vàng về bản thân, tin rằng cảm xúc của bạn là hợp lý và có quyền được bày tỏ.

Hiểu rõ hiện tượng này giúp bạn bảo vệ cảm xúc và nhận thức của bản thân, tránh bị thao túng trong mối quan hệ.

Dấu hiệu 6: Khi người yêu cố gắng tách bạn khỏi bạn bè và gia đình

Người kiểm soát thường muốn cô lập bạn khỏi mạng lưới xã hội, để câu chuyện và lý do của họ trở thành “chuẩn” và không ai có thể phản bác.

Điều cần lưu ý:

  • Họ muốn bạn phụ thuộc hoàn toàn, tránh việc ai đó đặt câu hỏi về hành vi hay động cơ của họ.

  • Nguyên nhân khác là do bất an hoặc ghen tuông, họ lo lắng khi bạn gần gũi người khác.

  • Ví dụ: họ có thể nghi bạn “có mối quan hệ khác” với bạn bè hoặc nghĩ rằng người thân đang cố thuyết phục bạn rời bỏ họ.

Mẹo chuyên gia:

  • Một mối quan hệ lành mạnh cần cân bằng xã hội. Bạn nên duy trì tình bạn và dành thời gian chất lượng với những người ngoài mối quan hệ, để bảo vệ cảm xúc và sự tự do của bản thân.

Dấu hiệu 7: Khi tình yêu bị gắn điều kiện

Tình yêu thật sự là vô điều kiện – bạn không cần thay đổi ngoại hình hay hành vi để được yêu thương. Nếu người yêu bạn thường nói rằng họ sẽ yêu bạn hơn nếu bạn làm điều này hay điều kia, đó có thể là dấu hiệu thao túng hoặc kiểm soát.

Điều cần lưu ý:

  • Họ nhắm vào những điểm nhạy cảm của bạn, ví dụ cân nặng, thói quen ăn uống hoặc ngoại hình, để bạn cảm thấy tội lỗi.

  • Họ có thể làm tình cảm phụ thuộc vào hành vi của bạn, như nói “Anh sẽ yêu em hơn nếu em không trang điểm nhiều.”

  • Nếu bạn liên tục tự hỏi về mối quan hệ của mình hoặc so sánh với người khác, đó là dấu hiệu mối quan hệ không lành mạnh.

Nhận diện dấu hiệu này giúp bạn giữ vững giá trị bản thân và cảm xúc, tránh bị thao túng trong mối quan hệ.

Dấu hiệu 8: Khi bạn cảm thấy không thoải mái trong các mối quan hệ tình dục

Tình dục trong mối quan hệ nên là niềm vui và sự đồng thuận cho cả hai. Nếu người yêu bạn ép buộc bạn làm điều bạn không muốn hoặc quan hệ tình dục khi bạn chưa sẵn sàng, đó có thể là dấu hiệu thao túng hoặc kiểm soát.

Điều cần lưu ý:

  • Họ có thể dùng cảm giác tội lỗi để buộc bạn làm điều mình muốn, ví dụ nói “Nếu yêu anh, em sẽ làm điều này.”

  • Những hành vi này không chỉ ảnh hưởng đến cảm xúc mà còn xâm phạm quyền tự quyết và ranh giới cá nhân của bạn.

Nhận ra dấu hiệu này giúp bạn bảo vệ cơ thể và cảm xúc, đồng thời xây dựng các ranh giới lành mạnh trong mối quan hệ.

Dấu hiệu 9: Khi người yêu muốn quyết định bạn mặc gì hoặc ăn gì

Người kiểm soát thường muốn can thiệp vào những quyết định cá nhân của bạn. Họ có thể khiến bạn cảm thấy tội lỗi, nghĩ rằng nếu bạn thực sự yêu họ, bạn sẽ ăn mặc hay hành xử theo ý họ, không làm họ khó chịu.

Điều cần lưu ý:

  • Họ có thể chê bai bạn ăn nhiều đồ ngọt, hoặc gọi bạn bằng những lời lẽ tiêu cực vì cách ăn mặc khi ra ngoài.

  • Trong một số trường hợp hợp lý, ví dụ vì lễ nghi hoặc hoàn cảnh đặc biệt, lời khuyên về trang phục từ đối phương là chấp nhận được.

  • Ngoài những trường hợp hợp lý đó, không ai có quyền kiểm soát hoàn toàn lựa chọn cá nhân của bạn, bao gồm quần áo hay đồ ăn.

Nhận diện hành vi này giúp bạn giữ quyền tự quyết và ranh giới cá nhân, tránh bị thao túng trong mối quan hệ.

Dấu hiệu 10: Khi người yêu phớt lờ bạn khi tức giận

Chiêu im lặng – silent treatment là một trong những cách thao túng cảm xúc mạnh nhất. Họ tước đi cơ hội để bạn giải thích, thỏa hiệp hay đưa ra quan điểm của mình.

Điều cần lưu ý:

  • Mục tiêu thường là khiến bạn nhượng bộ trước, chạy tới làm hòa trước thay vì cùng nhau tìm giải pháp.

  • Họ biết rằng nếu rút sự chú ý, bạn sẽ thiếu họ và tìm cách xin lỗi hoặc làm lành, tạo cảm giác họ “nắm quyền kiểm soát”.

  • Đây cũng là biểu hiện của tình yêu điều kiện, khi sự quan tâm và yêu thương bị gắn với việc bạn phải làm theo ý họ.

Nhận ra hành vi này giúp bạn giữ vững lập trường và ranh giới, tránh bị thao túng cảm xúc trong mối quan hệ.

Dấu hiệu 11: Khi người yêu ghen tuông hoặc nghi ngờ quá mức

Người thao túng hoặc kiểm soát thường rất ghen tuông và bất an, luôn theo dõi hoặc tra hỏi bạn khi bạn sử dụng điện thoại, đi chơi với bạn bè, hoặc làm việc riêng.

Điều cần lưu ý:

  • Ban đầu, những lời ghen tuông nhỏ có thể khiến bạn thấy “đáng yêu”, nhưng theo thời gian, chúng tích tụ và trở thành độc hại.

  • Nguyên nhân thường xuất phát từ bất an cá nhân hoặc gắn kết không an toàn trong mối quan hệ.

  • Họ có thể nghi ngờ bạn sẽ rời bỏ họ cho người khác, khiến bạn cảm thấy bị kiểm soát và áp lực.

Nhận diện dấu hiệu này giúp bạn bảo vệ ranh giới cá nhân và cảm xúc, tránh rơi vào mối quan hệ độc hại.

Dấu hiệu 12: Khi bạn cảm thấy bị mắc kẹt trong mối quan hệ

Người thao túng hoặc kiểm soát có thể khiến bạn tin rằng họ là lựa chọn duy nhất của bạn. Họ có thể khiến bạn nghĩ rằng không ai khác muốn ở bên bạn vì bạn “khó tính” hoặc “thất bại”.

Điều cần lưu ý:

  • Nếu bạn cảm thấy không còn lựa chọn nào khác ngoài việc ở bên họ, hãy dừng lại và nhớ về những thành tựu, giá trị của bản thân trước hoặc ngoài mối quan hệ này.

  • Bạn bè và gia đình có thể giúp bạn nhận ra giá trị bản thân, nhắc nhở bạn về những phẩm chất tuyệt vời của bạn và những điều khiến bạn đáng trân trọng.

Nhận ra cảm giác bị mắc kẹt là bước quan trọng để giữ sự tự tin, tự chủ và thoát khỏi mối quan hệ độc hại.

Dấu hiệu 13: Khi người yêu đe dọa bạn hoặc chính họ

Một dấu hiệu nghiêm trọng của người thao túng là đe dọa bỏ đi, làm hại bạn hoặc chính bản thân họ. Bạn cần luôn coi trọng lời đe dọa và hành động để bảo vệ an toàn cho mọi người.

Điều cần lưu ý:

  • Họ có thể đe dọa cả những người, vật nuôi hoặc đồ vật bạn yêu quý, ví dụ đe dọa phá hỏng món đồ bạn thích. Đây là một hình thức thao túng cảm xúc.

  • Nếu họ đe dọa tự tử hoặc tự làm hại, đây cũng là chiêu thao túng cảm xúc, nhưng luôn nghiêm túc và ưu tiên an toàn, liên hệ ngay với các đường dây nóng về tự tử hoặc dịch vụ hỗ trợ tâm lý.

  • Trong tình huống này, vấn đề mối quan hệ nên tạm gác sang một bên để đảm bảo an toàn cho bạn và họ.

Nhận diện dấu hiệu này giúp bạn bảo vệ bản thân và những người xung quanh, tránh rơi vào nguy hiểm do thao túng cảm xúc.

Phần 2: Cách trò chuyện với người yêu khi cảm thấy bị kiểm soát

Bước 1: Ngồi lại trò chuyện riêng với người yêu

Chọn thời điểm cả hai đều bình tĩnh và thoải mái, có đủ thời gian để nói chuyện mà không bị làm phiền. Tắt TV, cất điện thoại để tập trung vào nhau. Nếu sống cùng người khác, hãy chọn một phòng riêng để đảm bảo riêng tư.

Cách bắt đầu cuộc trò chuyện:

  • Hãy nói rõ bạn muốn chia sẻ về những vấn đề trong mối quan hệ mà bạn cảm thấy chưa ổn.

  • Ví dụ: “Anh/Em yêu, anh/em muốn trao đổi để cùng nhau cải thiện và xây dựng mối quan hệ tốt hơn cho cả hai chúng ta.”

Mẹo từ chuyên gia:

  • Nếu cuộc trò chuyện trở nên căng thẳng, hãy tạm dừng một chút để cả hai bình tĩnh, sau đó quay lại với tâm trạng rõ ràng hơn.

Giao tiếp rõ ràng và đúng cách là bước quan trọng giúp giảm thiểu thao túng và cải thiện sự thấu hiểu trong mối quan hệ.

Bước 2: Dùng câu “tôi cảm thấy” để bày tỏ cảm xúc

Khi bạn sử dụng câu “tôi cảm thấy”, bạn đang chịu trách nhiệm về cảm xúc của mình thay vì đổ lỗi cho đối phương. Cách này giúp người yêu hiểu rõ tâm trạng của bạn và giảm khả năng họ phòng thủ.

Ví dụ cách nói:

  • “Tôi cảm thấy bị coi thường và tổn thương khi bạn chế giễu tôi trước mặt người khác.”

  • “Tôi cảm thấy bực bội khi bạn từ chối nói chuyện về lý do bạn giận dữ.”

  • “Tôi cảm thấy không được tôn trọng khi bạn cố gắng quyết định tôi mặc gì.”

Sử dụng cách giao tiếp này giúp giải quyết vấn đề trong mối quan hệ một cách xây dựng, đồng thời giảm nguy cơ bị thao túng cảm xúc.

Bước 3: Lắng nghe quan điểm của người yêu

Hãy cho người yêu cơ hội giải thích lý do hành vi của họ. Có thể họ không nhận ra rằng hành động của mình đã khiến bạn tổn thương. Lắng nghe một cách chủ động giúp họ cảm thấy an toàn khi chia sẻ, từ đó tăng cường sự thấu hiểu và cải thiện mối quan hệ.

Điều cần lưu ý:

  • Một số người không cố ý thao túng; họ có thể vô thức áp dụng những mô hình hành vi đã học từ gia đình cũ vào mối quan hệ hiện tại.

  • Lắng nghe phản chiếu (reflective listening) là một kỹ thuật hiệu quả: người này nói, người kia nhắc lại bằng lời của mình những gì họ vừa nghe để đảm bảo hiểu đúng ý.

  • Việc lắng nghe nhiều hơn nói sẽ giúp giao tiếp hiệu quả và giảm xung đột trong mối quan hệ.

Hiểu và áp dụng cách này giúp giải quyết mâu thuẫn lành mạnh, đồng thời hạn chế việc bị thao túng cảm xúc.

Bước 4: Đặt ranh giới rõ ràng về cách bạn muốn được đối xử

Đặt ranh giới với người yêu có thể khó, nhất là nếu trước đây bạn chưa từng làm điều này. Tuy nhiên, ranh giới là vấn đề tôn trọng lẫn nhau. Khi cả hai tôn trọng ranh giới của nhau, bạn đang thể hiện sự tôn trọng và giá trị của chính mình.

Ví dụ cách đặt ranh giới:

  • “Xin đừng ép tôi quan hệ tình dục. Điều đó làm tôi không thoải mái.”

  • “Chúng ta có thể giải quyết mâu thuẫn một cách bình tĩnh. Tôi không chấp nhận việc bạn hét vào tôi.”

Đặt ranh giới giúp bảo vệ cảm xúc, giữ sự tự tin và giảm nguy cơ bị thao túng trong mối quan hệ.

Bước 5: Thiết lập hậu quả nếu ranh giới bị vi phạm

Một ranh giới không có hậu quả sẽ khó bảo vệ bạn, vì nếu bị vi phạm, sẽ không có gì xảy ra. Hãy chọn hậu quả phù hợp và liên quan trực tiếp đến ranh giới, và thực hiện nhất quán mỗi lần ranh giới bị phá vỡ.

Ví dụ cách thiết lập hậu quả:

  • Nếu bạn đặt ranh giới “không được hét to khi tranh cãi”, hậu quả có thể là tạm dừng cuộc nói chuyện 30 phút để cả hai bình tĩnh trước khi tiếp tục.

  • Nếu bạn đặt ranh giới về áp lực quan hệ tình dục, hậu quả có thể là ngủ riêng một phòng nếu ranh giới bị vi phạm.

  • Với một số ranh giới, chỉ cần thông báo và có cuộc trao đổi cũng là đủ.

Lưu ý: đừng đặt hậu quả mà bạn không định thực hiện, ví dụ nói sẽ bỏ đi nhưng không làm, vì điều đó sẽ làm giảm hiệu lực của ranh giới.

Bước 6: Đề xuất tham gia tư vấn cặp đôi

Đối mặt với tất cả các vấn đề trong mối quan hệ có thể rất khó khăn, đặc biệt nếu người yêu không nhận ra hành vi của họ là thao túng hoặc kiểm soát. Một chuyên gia tư vấn cặp đôi có thể giúp cả hai:

  • Cải thiện giao tiếp, hiểu rõ cảm xúc và nhu cầu của nhau.

  • Hàn gắn mối quan hệ nếu cả hai muốn tiếp tục.

  • Chia tay một cách văn minh, nếu quyết định kết thúc, giúp cả hai rời đi với sự tôn trọng và đóng lại câu chuyện một cách khép lại.

Tham gia tư vấn cặp đôi là cách an toàn và xây dựng để xử lý mâu thuẫn, giảm nguy cơ bị thao túng và cải thiện sức khỏe tinh thần cho cả hai.

Phần 3: Khi nào cần tìm sự giúp đỡ trong mối quan hệ độc hại

Bước 1: Nhờ sự giúp đỡ từ bạn bè và gia đình

Bạn bè và gia đình thân thiết là hệ thống hỗ trợ quan trọng nhất, luôn sẵn sàng đứng về phía bạn. Có thể bạn cảm thấy ngại khi chia sẻ vấn đề trong mối quan hệ, nhưng họ sẽ không đánh giá bạn; ngược lại, họ sẽ cố gắng giúp bạn hết mình.

Điều cần lưu ý:

  • Nếu người yêu từng cô lập bạn khỏi bạn bè và gia đình, bạn có thể cảm thấy e ngại khi liên lạc lại. Hãy giải thích tình huống và xin lỗi vì thời gian vắng mặt.

  • Nhớ rằng họ yêu bạn và luôn mong điều tốt nhất cho bạn, vì vậy đừng ngại tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần.

Nhận được sự ủng hộ từ người thân giúp bạn giữ vững tinh thần, bảo vệ ranh giới cá nhân và giảm thiểu ảnh hưởng từ người thao túng.

Bước 2: Trao đổi với chuyên gia tâm lý riêng

Khi nhận ra những dấu hiệu đỏ trong mối quan hệ, bạn có thể thấy những suy nghĩ mâu thuẫn – trước đây bạn nghĩ mối quan hệ tuyệt vời, giờ lại nhìn thấy các vấn đề. Một chuyên gia tâm lý sẽ giúp bạn xử lý những suy nghĩ này và lấy lại sự tự yêu bản thân.

Điều cần lưu ý:

  • Chọn chuyên gia có kinh nghiệm với trường hợp tương tự để nhận được sự hỗ trợ phù hợp nhất.

  • Chuyên gia tâm lý không đánh giá bạn, họ chỉ giúp bạn tìm lại sự cân bằng và phát triển bản thân.

Tham khảo tư vấn cá nhân là bước quan trọng để nhận ra giá trị bản thân, củng cố ranh giới và phục hồi sau mối quan hệ thao túng.

Bước 3: Thực hành tự chăm sóc bản thân để lấy lại quyền kiểm soát

Tự chăm sóc giúp bạn xây dựng lại sự tự tin sau khi người yêu cố gắng hạ thấp giá trị bản thân bạn. Khi bạn yêu thương và quan tâm chính mình, bạn sẽ ít phụ thuộc vào sự công nhận từ người khác, bao gồm cả người yêu.

Một số cách tự chăm sóc hiệu quả:

  • Viết nhật ký để giải tỏa cảm xúc và suy nghĩ.

  • Thiền định giúp tâm trí bình tĩnh và tập trung.

  • Khẳng định tích cực để củng cố niềm tin vào bản thân.

  • Bài tập thở giúp giảm căng thẳng và lấy lại cân bằng cảm xúc.

Thực hành tự chăm sóc là bước quan trọng để bảo vệ cảm xúc, phục hồi sức khỏe tinh thần và lấy lại quyền kiểm soát cuộc sống.

Bước 4: Tìm sự giúp đỡ chuyên nghiệp nếu bạn cảm thấy không an toàn

Trong lý tưởng nhất, người yêu nhận ra lỗi lầm, hối hận và thay đổi để trở thành đối tác tốt hơn. Tuy nhiên, thực tế không phải lúc nào cũng như vậy. Hành vi của họ có thể leo thang hoặc bạo lực hơn. Khi đó, bạn cần kế hoạch để rời khỏi mối quan hệ ngay lập tức.

Các bước cần thực hiện:

  • Chia sẻ với bạn bè và gia đình để nhận được sự hỗ trợ và bảo vệ.

  • Liên hệ các cơ sở bảo vệ nạn nhân bạo lực gia đình tại địa phương.

  • Lập kế hoạch an toàn trước để bạn không phải lo lắng nếu phải rời đi ngay lập tức.

Nhận được sự giúp đỡ chuyên nghiệp là bước quan trọng để bảo vệ bản thân, giảm rủi ro và giữ an toàn trong mối quan hệ nguy hiểm.

Những lưu ý quan trọng khi đối phó người thao túng

  • Mọi giới tính đều có thể thao túng và kiểm soát. Hãy tin vào trực giác của bạn; nếu cảm thấy có gì đó sai, rất có thể là như vậy.

  • Ghi âm các cuộc trò chuyện nếu bị bất ngờ hoặc tấn công bằng lời nói. Nghe lại khi đã ra khỏi tình huống giúp bạn đánh giá sự việc khách quan hơn.

  • Không quay lại sau khi chia tay. Nếu bạn nghi ngờ mối quan hệ đang thao túng hoặc độc hại, chấm dứt liên lạc hoàn toàn để bảo vệ bản thân.

  • Hành vi đe dọa hoặc theo dõi: nếu người yêu đe dọa bạn, gia đình, bạn bè hoặc vật nuôi, không được chủ quan. Liên hệ ngay cơ quan pháp luật và nếu cần, xin lệnh cấm tiếp xúc (miễn phí).

Những biện pháp này giúp bạn bảo vệ bản thân, giữ an toàn và tránh bị thao túng thêm trong mối quan hệ nguy hiểm.

Nguồn tham khảo

  1. https://www.thehotline.org/resources/signs-of-love-bombing/
  2. https://www.psychologytoday.com/us/blog/communication-success/201510/14-signs-psychological-and-emotional-manipulation
  3. https://www.psychologytoday.com/us/blog/friendship-20/201506/20-signs-of-a-controlling-partner
  4. https://www.womenslaw.org/about-abuse/forms-abuse/emotional-and-psychological-abuse
  5. https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/healthyliving/relationships-and-communication
  6. https://www.relationshipsnsw.org.au/blog/i-statements-vs-you-statements/
  7. https://www.psychologytoday.com/us/blog/couples-thrive/202011/how-set-and-respect-boundaries-your-spouse
  8. https://www.helpguide.org/articles/mental-health/finding-a-therapist-who-can-help-you-heal.htm
  9. https://www.thehotline.org/resources/5-powerful-self-care-tips-for-abuse-and-trauma-survivors/
  10. https://www.helpguide.org/articles/abuse/getting-out-of-an-abusive-relationship.htm

Biên dịch: Rene Lee Nguyen.

3 comments

Có lần cãi nhau, người yêu mình giận và im lặng 3 ngày liền, không nhắn tin, không nghe máy. Mình thì lo sốt vó, tưởng có chuyện gì, hóa ra đó là chiêu “silent treatment” để mình phải xuống nước. Sau này mới hiểu: giao tiếp là chìa khóa, im lặng để trừng phạt chỉ khiến mối quan hệ thêm độc hại. Giờ thì mình chọn yêu người biết nói chuyện, chứ không phải chơi trò “ai nhắn trước thua”.

Phú Thành

Lúc mới quen, người yêu cũ tặng quà liên tục, nhắn tin ngọt ngào như phim Hàn. Mình tưởng trúng số độc đắc, ai ngờ đó là chiêu love-bombing để mình “nghiện” cảm giác được chiều. Sau đó thì bắt đầu kiểm soát, giận dỗi vô lý. Mẹo rút ra: đừng để quà cáp che mờ lý trí, hãy nhìn vào cách họ đối xử với mình khi không có hoa hồng hay socola.

Linh Anh

Hồi mới yêu, người yêu mình hay nhắn tin hỏi “Em đang ở đâu?”, “Đi với ai?”, “Mặc gì đó?” – mình tưởng là quan tâm, ai dè sau này mới biết là kiểm soát ngầm. Sai lầm của mình là không đặt ranh giới từ đầu, để rồi mỗi lần đi chơi với bạn thân cũng phải “xin phép”. Giờ thì rút kinh nghiệm: yêu là phải thoải mái, chứ không phải thi kiểm tra định kỳ!

Nguyễn Thuần

Leave a comment

Please note, comments need to be approved before they are published.

Hỏi đáp với chuyên gia

Kelli Miller, LCSW, MSW

Kelli Miller, LCSW, MSW

Nhà trị liệu tâm lý

Kelli Miller là nhà tâm lý trị liệu tại Los Angeles, chuyên về trị liệu cá nhân và cặp đôi, tập trung vào mối quan hệ, trầm cảm, lo âu, tình dục, giao tiếp và nuôi dạy con. Bà là tác giả bán chạy, nổi tiếng với sách “Love Hacks” giải quyết 15 vấn đề quan hệ phổ biến.

Làm sao để biết mình đang bị thao túng trong mối quan hệ?

Nếu bạn thường xuyên cảm thấy mệt mỏi về mặt cảm xúc, bị chỉ trích, nghi ngờ bản thân hoặc luôn phải làm theo ý người yêu để tránh xung đột, rất có thể bạn đang bị thao túng. Những dấu hiệu như love-bombing, nói dối, gaslighting, kiểm soát cách ăn mặc hay giao tiếp xã hội là những cảnh báo rõ ràng. Hãy tin vào trực giác của mình – nếu bạn cảm thấy có gì đó không ổn, hãy dành thời gian quan sát và lắng nghe cảm xúc thật của bản thân.

Nếu người yêu không nhận ra hành vi thao túng, mình nên làm gì?

Bạn có thể bắt đầu bằng cách trò chuyện thẳng thắn, sử dụng câu “tôi cảm thấy” để chia sẻ cảm xúc mà không khiến đối phương phòng thủ. Ví dụ: “Tôi cảm thấy bị tổn thương khi anh/chị chế giễu tôi trước mặt người khác.” Sau đó, hãy đặt ranh giới rõ ràng về cách bạn muốn được đối xử. Nếu họ không thay đổi hoặc tiếp tục vi phạm ranh giới, bạn nên cân nhắc tìm sự hỗ trợ từ người thân hoặc chuyên gia tâm lý để bảo vệ sức khỏe tinh thần của mình.

Có nên tiếp tục mối quan hệ nếu người yêu từng thao túng nhưng hứa sẽ thay đổi?

Điều này phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi và sự nỗ lực thực sự từ phía đối phương. Nếu họ nhận lỗi, chủ động thay đổi và sẵn sàng tham gia tư vấn cặp đôi, bạn có thể cho mối quan hệ một cơ hội. Tuy nhiên, nếu lời hứa chỉ là để níu kéo và hành vi thao túng vẫn tiếp diễn, bạn cần ưu tiên sự an toàn và cảm xúc của mình. Một mối quan hệ lành mạnh luôn dựa trên sự tôn trọng, thấu hiểu và bình đẳng.