Bạn sắp đối mặt với một kỳ kiểm tra quan trọng? Hay chỉ đơn giản là muốn cải thiện điểm số và học tập tốt hơn mà không cần đi học thêm? Chúng tôi hiểu cảm giác đó – việc học đôi khi có thể khiến bạn thấy nhàm chán hoặc quá tải. Nhưng thực tế, học giỏi không nhất thiết phải mệt mỏi hay tốn kém thời gian đến trung tâm.

Với một chút quyết tâm và những phương pháp học đúng cách, bạn hoàn toàn có thể ghi nhớ tốt hơn, hiểu bài sâu hơn và đạt kết quả cao ngay tại nhà. Trong bài viết này, Tiptory đã phỏng vấn một chuyên gia dạy kèm để mang đến cho bạn những lời khuyên thực tế, dễ áp dụng, giúp bạn học tập hiệu quả hơn mỗi ngày.

Cùng khám phá cách trở thành học sinh xuất sắc mà không cần học thêm – hoàn toàn miễn phí và phù hợp với mọi cấp độ!

Những điều bạn cần biết để học hiệu quả tại nhà

1. Lập kế hoạch học tập rõ ràng và kiên trì thực hiện
Việc học sẽ dễ dàng và hiệu quả hơn khi bạn có một lịch học cụ thể. Chia nhỏ thời gian học từng ngày giúp não bộ tiếp thu kiến thức tốt hơn và tránh học dồn trước kỳ thi.

2. Loại bỏ mọi yếu tố gây xao nhãng
Tắt điện thoại, TV hoặc rời xa mạng xã hội trong lúc học để tránh mất tập trung. Một không gian yên tĩnh sẽ giúp bạn ghi nhớ nhanh và học sâu hơn.

3. Học nhóm hoặc tìm bạn đồng hành học tập
Học cùng bạn bè hoặc nhóm học giúp bạn có thêm động lực, dễ trao đổi kiến thức và tạo cảm giác học vui hơn. Bạn cũng sẽ dễ giữ kỷ luật học hơn khi có người học cùng.

Cách 1: Sắp xếp thời gian học tập hiệu quả: Bí quyết đơn giản để học thông minh hơn

Dưới đây là những mẹo cô đọng, dễ áp dụng giúp bạn học tập hiệu quả hơn bằng cách quản lý thời gian hợp lý – dù bạn là học sinh, sinh viên hay người đi làm đang tự học.

1. Lập kế hoạch học tập hàng tuần

• Hãy dành thời gian lên lịch học mỗi tuần, phân bổ cụ thể từng ngày.

• Không cần quá nhiều thời gian – chỉ 30 phút mỗi ngày cũng tạo nên sự khác biệt.

• Theo gia sư Bryce Warwick: “Quan trọng nhất là sự đều đặn.”

2. Học từ từ, tránh nhồi nhét

• Đừng cố học cả bài trong một buổi.

• Thay vào đó, chia nhỏ bài học thành từng phần quan trọng và học dần theo lịch trình.

3. Xem việc học như một công việc toàn thời gian

• Ưu tiên hoàn thành các nhiệm vụ học tập chính trước.

• Thời gian còn lại có thể dành cho hoạt động ngoại khóa hoặc giải trí.

4. Sử dụng lịch để ghi nhớ và quản lý thời gian

• Ghi chú các sự kiện, bài kiểm tra hay hạn nộp bài vào lịch cá nhân.

• Trong khảo sát với 168 người dùng, có 54% cho biết họ dùng lịch để theo dõi thời gian.

Gợi ý thêm:
Tham khảo chia sẻ thực tế của người học khác: "Tôi cần mẹo để học hiệu quả. Mọi lời khuyên đều được chào đón!"

Cách 2: Tạo góc học tập lý tưởng: Không gian thoải mái giúp bạn học tốt hơn

Một không gian học tập phù hợp có thể giúp bạn tập trung và học hiệu quả hơn. Dưới đây là những mẹo đơn giản để thiết kế một góc học tập thật thoải mái và dễ chịu.

1. Chọn nơi yên tĩnh, dễ tập trung

• Ưu tiên khu vực ít tiếng ồn như phòng riêng, góc học tập trong thư viện hoặc một quán cà phê yên tĩnh.

• Có thể chọn ghế sofa, ghế ngồi êm hoặc ghế lười nếu bạn thích không gian thư giãn.

• Nếu bạn cần nhiều tài liệu, nên chọn bàn học rộng để dễ sắp xếp và nhìn tổng quan mọi thứ.

2. Tránh học ở nơi dễ khiến bạn buồn ngủ

• Đừng học trên giường – điều này dễ khiến bạn mất tập trung và ngủ quên.

• Luôn giữ sách vở, laptop tách biệt khỏi nơi nghỉ ngơi để tạo ranh giới rõ ràng giữa học và nghỉ.

3. Ăn mặc thoải mái nhưng không quá luộm thuộm

• Quần áo quá chật, bó hoặc không thoải mái có thể khiến bạn mất tập trung.

• Hãy chọn trang phục nhẹ nhàng, dễ chịu như áo nỉ, quần thể thao hoặc đồ mặc ở nhà lịch sự.

Gợi ý nhanh:
Một không gian học tập tốt không cần cầu kỳ – chỉ cần sạch sẽ, yên tĩnh và khiến bạn cảm thấy dễ chịu khi ngồi vào học.

Cách 3: Giảm thiểu xao nhãng: Bí quyết giữ tập trung khi học

Bạn càng ít bị phân tâm, bạn càng học hiệu quả. Dưới đây là những cách đơn giản giúp bạn giữ đầu óc tỉnh táo và tránh xa những yếu tố gây mất tập trung.

1. Tắt thiết bị điện tử khi học

• Tắt điện thoại hoặc để xa khỏi tầm tay.

• Tắt TV, loa nhạc hoặc các thiết bị gây tiếng ồn.

• Dù âm thanh nhỏ hay tin nhắn thoáng qua cũng đủ làm bạn mất tập trung và chia đôi sự chú ý.

2. Dùng ứng dụng chặn mạng xã hội khi học online

• Nếu phải học bằng điện thoại hoặc máy tính, hãy cài ứng dụng chặn tạm thời những trang dễ gây nghiện.

• Gợi ý: Cold Turkey và StayFocused là hai công cụ hữu ích giúp bạn khóa các ứng dụng và trang web không cần thiết trong thời gian học.

3. Dọn dẹp suy nghĩ trước khi học

• Nếu bạn đang lo lắng hoặc có quá nhiều việc phải làm, hãy ghi chúng ra giấy.

• Viết danh sách việc cần làm sẽ giúp bạn yên tâm hơn, tránh bị những suy nghĩ lan man làm gián đoạn việc học.

Cách 4: Ghi chép hiệu quả trên lớp: Bí quyết giúp học dễ nhớ, dễ hiểu

Ghi chép thông minh không chỉ giúp bạn ôn bài tốt hơn mà còn giúp bạn tập trung hơn khi học. Dưới đây là những mẹo đơn giản để bạn ghi chép hiệu quả ngay trong lớp học.

1. Ghi lại những ý quan trọng, không chỉ chép sách

• Tập trung nghe giảng và ghi lại những điều giáo viên nhấn mạnh – kể cả khi nó không có trong sách giáo khoa.

• Điều này giúp bạn hiểu sâu hơn và ghi nhớ dễ dàng hơn khi ôn tập sau này.

2. Sử dụng viết tắt để ghi nhanh hơn

• Dùng các ký hiệu, viết tắt quen thuộc để ghi nhanh mà không bỏ sót ý chính.

• Ví dụ: "→" cho "dẫn đến", "vd" cho "ví dụ", "qt" cho "quá trình"...

3. Ghi câu hỏi và tìm câu trả lời sau

• Nếu chưa hiểu rõ, đừng ngại đặt câu hỏi trong lớp.

• Nếu không tiện hỏi ngay, hãy ghi lại câu hỏi để tự tìm hiểu sau.

4. Chép lại và bổ sung ghi chú tại nhà

• Sau giờ học, dành thời gian xem lại và viết lại ghi chú sạch sẽ, có hệ thống.

• Bổ sung thêm thông tin từ sách, tài liệu hoặc từ trí nhớ của bạn khi còn mới.

Cách 5: Áp dụng kiến thức vào thực tế: Cách học sâu, nhớ lâu

Học không chỉ là đọc lý thuyết – khi bạn thực hành và kết nối kiến thức với cuộc sống, bạn sẽ hiểu sâu và nhớ lâu hơn. Dưới đây là những cách giúp bạn đưa bài học vào thực tế dễ dàng hơn.

1. Biến kiến thức thành trải nghiệm thực tế

• Nhiều người không thể nhớ lâu chỉ bằng cách đọc hay ghi chép – họ cần thấy và làm.

• Hãy tìm cách áp dụng bài học vào các hoạt động hàng ngày hoặc thử nghiệm đơn giản.

2. Thảo luận để "kích hoạt" kiến thức

• Trò chuyện với bạn bè, đồng nghiệp hoặc người thân về chủ đề bạn đang học.

• Việc giải thích cho người khác giúp bạn hiểu bài rõ ràng hơn và nhớ lâu hơn.

3. Tìm ví dụ thực tế gần gũi

• Ví dụ: Học về quang hợp? Hãy thử tự trồng một chậu cây nhỏ và quan sát quá trình phát triển.

• Học về phản ứng hóa học? Thử làm một thí nghiệm đơn giản tại nhà (như tạo khí bằng giấm và baking soda).

Cách 6: Áp dụng kỹ thuật học hiệu quả: Học thông minh, nhớ lâu, tiết kiệm thời gian

Việc học sẽ trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn nếu bạn biết cách học đúng phương pháp. Dưới đây là các kỹ thuật học tập thông minh, giúp bạn tối ưu thời gian và ghi nhớ kiến thức nhanh hơn.

1. Học thông minh thay vì học “cày”

• Không cần học hàng giờ liên tục mới gọi là chăm – quan trọng là bạn học như thế nào.

• Tìm ra phương pháp phù hợp với bản thân sẽ giúp bạn nhớ bài nhanh hơn và lâu hơn.

2. Các kỹ thuật học tập nên thử

• Kể chuyện: Tự tạo ra một câu chuyện liên quan đến bài học để dễ ghi nhớ thông tin.

• Tóm tắt trên 1 trang giấy: Ghi lại các ý chính quan trọng nhất trong một trang để dễ ôn tập.

• Tô đậm chi tiết quan trọng: Đánh dấu từ vựng, ngày tháng, tên người hoặc khái niệm chính.

• Tự diễn giải lại bằng lời của mình: Việc “dịch” nội dung sang ngôn ngữ riêng giúp bạn hiểu sâu hơn.

• Dùng flashcard: Tạo thẻ ghi nhớ nhanh, phù hợp với từ vựng, công thức hoặc khái niệm.

• Vẽ sơ đồ tư duy (mind map): Giúp bạn hệ thống hóa và liên kết thông tin dễ nhìn, dễ hiểu.

• Học theo từng phần nhỏ: Chia bài thành các đoạn nhỏ, học từng phần để tránh bị quá tải.

• Dừng lại để ghi nhớ: Sau mỗi ý mới, dành vài giây nhẩm lại trước khi tiếp tục.

• Dùng từ khóa để giữ tập trung: Khi bị xao nhãng, lặp lại từ khóa liên quan đến bài học để quay lại đúng chủ đề.

• Áp dụng phương pháp SQ3R:

  • Survey (Khảo sát): Xem qua tổng thể nội dung.

  • Question (Đặt câu hỏi): Tự hỏi “Cái này nói về điều gì?”

  • Read (Đọc kỹ): Đọc chi tiết để trả lời câu hỏi.

  • Recite (Nhẩm lại): Tóm tắt lại bằng lời của mình.

  • Review (Ôn lại): Kiểm tra kiến thức sau khi học.

Cách 7: Nghỉ giải lao đúng cách: Bí quyết giúp học lâu mà không mệt

Nghe có vẻ ngược đời, nhưng nghỉ ngơi hợp lý trong lúc học lại giúp bạn ghi nhớ tốt hơn. Thay vì học liền tù tì hàng giờ, hãy dành thời gian ngắn để “reset” bộ não – bạn sẽ thấy hiệu quả rõ rệt.

1. Tại sao nên nghỉ giữa giờ học?

• Khi học liên tục quá lâu, não dễ bị quá tải và mất tập trung.

• Nghỉ ngắn giúp bạn tái tạo năng lượng và giữ tinh thần tỉnh táo để tiếp tục học hiệu quả hơn.

2. Cách nghỉ ngơi thông minh khi học

• Học khoảng 25–30 phút, sau đó nghỉ 5 phút.

• Sau 2–3 vòng học như vậy, có thể nghỉ dài hơn (15–20 phút).

• Trong lúc nghỉ, bạn có thể:

  • Đi lại nhẹ nhàng hoặc ra ngoài hít thở không khí.

  • Nói chuyện nhanh với bạn bè hoặc người thân.

  • Lướt mạng xã hội một chút (nhưng đừng sa đà).

3. Nghỉ ngơi giúp ghi nhớ lâu hơn

• Khi bạn rời khỏi bài học trong chốc lát, não có cơ hội xử lý và lưu trữ thông tin tốt hơn.

• Việc quay lại học sau khi nghỉ cũng giúp bạn nhìn vấn đề với tinh thần tươi mới hơn.

Cách 8: Học nhóm hiệu quả: Vừa vui vừa nhớ bài lâu

Học một mình đôi khi dễ chán và mất động lực. Học cùng nhóm không chỉ giúp bạn gắn kết với bạn bè mà còn giúp bạn tiếp thu kiến thức dễ dàng hơn. Dưới đây là cách học nhóm đúng cách để vừa hiệu quả, vừa thú vị.

1. Tìm bạn học cùng để tăng động lực

• Khi có người học cùng, bạn sẽ dễ duy trì lịch học đều đặn và có trách nhiệm hơn.

• Rủ vài người bạn hoặc bạn cùng lớp, mỗi người mang theo ghi chú và tài liệu học.

2. Cùng nhau chia sẻ kiến thức

• Trao đổi ghi chú, đặt câu hỏi, kiểm tra chéo kiến thức của nhau.

• Thảo luận bài học giúp bạn hiểu sâu hơn thay vì chỉ học thuộc lòng.

• Mỗi người có thể giỏi ở một phần khác nhau – học hỏi lẫn nhau sẽ rất hiệu quả.

3. Biến buổi học nhóm thành buổi “chơi mà học”

• Tạo không khí vui vẻ bằng cách chơi game học tập như Kahoot! hoặc Trivia Pursuit theo chủ đề lớp học.

• Vừa ôn bài, vừa giải trí giúp bạn tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên hơn.

4. Chọn bạn học phù hợp

• Theo gia sư Bryce Warwick, nên chọn bạn học có trình độ tương đương với bạn.

• Điều này giúp việc trao đổi dễ hiểu hơn, không gây áp lực hay chênh lệch quá lớn.

Cách 9: Ngủ đủ giấc: Bí quyết giúp bạn học tốt và thi hiệu quả hơn

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc ghi nhớ, xử lý thông tin và duy trì sự tỉnh táo. Dù sắp có bài kiểm tra, bạn vẫn nên ưu tiên nghỉ ngơi hợp lý thay vì thức khuya học bài.

1. Ngủ đủ giúp não ghi nhớ tốt hơn

• Trong khi ngủ, não sẽ củng cố lại những gì bạn đã học được trong ngày.

• Nhiều nghiên cứu cho thấy giấc ngủ giúp cải thiện trí nhớ và khả năng tập trung khi làm bài kiểm tra.

2. Tránh học thâu đêm – không hiệu quả như bạn nghĩ

• Ngồi học suốt đêm có thể khiến bạn kiệt sức và mất tập trung vào hôm sau.

• Thay vào đó, hãy ngủ đủ từ 7–8 tiếng để đầu óc minh mẫn, tiếp thu và làm bài tốt hơn.

3. Ngủ ngắn khi cần thiết

• Nếu bạn lỡ thiếu ngủ, hãy chợp mắt khoảng 15–30 phút trước khi học hoặc ôn bài.

• Một giấc ngủ ngắn có thể giúp bạn lấy lại năng lượng và tăng khả năng tập trung.

Cách 10: Ăn nhẹ thông minh: Bổ sung năng lượng để học tập tập trung hơn

Chọn món ăn phù hợp khi học sẽ giúp bạn duy trì sự tỉnh táo, tăng khả năng tập trung và tránh cảm giác mệt mỏi. Dưới đây là những mẹo ăn nhẹ lành mạnh giúp bạn học hiệu quả hơn mỗi ngày.

1. Ưu tiên thực phẩm giàu năng lượng và dinh dưỡng

• Thay vì bánh kẹo ngọt dễ gây buồn ngủ, hãy chọn những món ăn giúp duy trì năng lượng ổn định.

• Gợi ý các món ăn nhẹ lành mạnh:

  • Trái cây tươi (chuối, táo, việt quất...)

  • Rau củ cắt nhỏ (cà rốt, dưa leo...)

  • Các loại hạt (óc chó, hạnh nhân, hạt điều...)

  • Socola đen (giàu chất chống oxy hóa, giúp tỉnh táo)

2. Chuẩn bị sẵn đồ ăn trước khi học

• Chuẩn bị sẵn đồ ăn nhẹ trước khi bắt đầu buổi học để tránh gián đoạn giữa chừng.

• Điều này giúp bạn không bị mất thời gian tìm đồ ăn hay bị cuốn vào việc bếp núc.

3. Mẹo cho người “hảo ngọt”

• Theo Jennifer Kaifesh – chuyên gia hướng dẫn chuẩn bị đại học: nếu bạn thích đồ ngọt, có thể chọn hạnh nhân bọc socola đen – vừa ngon vừa bổ dưỡng.

4. Đừng quên uống nước

• Cơ thể mất nước sẽ làm bạn mệt mỏi, khó tập trung.

• Hãy uống đủ nước trong suốt buổi học – nước lọc là lựa chọn tốt nhất.

Cách 11: Chọn nhạc nền phù hợp: Tăng tập trung khi học nhờ âm thanh đúng cách

Âm nhạc có thể là “trợ thủ” đắc lực giúp bạn học hiệu quả hơn – nếu bạn chọn đúng thể loại. Dưới đây là những lời khuyên giúp bạn sử dụng âm nhạc khi học mà không bị xao nhãng.

1. Có nên nghe nhạc khi học không?

• Một số người học tốt hơn trong sự yên tĩnh, nhưng cũng có người cần chút âm thanh nền để tăng tập trung.

• Nhạc phù hợp có thể giúp giảm tiếng ồn xung quanh và tạo cảm giác thư giãn khi học.

2. Ưu tiên nhạc không lời hoặc âm thanh thiên nhiên

• Hãy chọn các thể loại như:

  • Nhạc không lời (instrumental)

  • Âm thanh thiên nhiên như tiếng mưa, sóng biển, rừng cây...

  • Nhạc cổ điển nhẹ nhàng như Mozart, theo khuyến nghị từ chuyên gia giáo dục Jennifer Kaifesh.

• Tránh các bài hát có lời dễ khiến bạn bị phân tâm, nhất là khi học các môn cần đọc hiểu hoặc ghi nhớ.

3. Giữ âm lượng vừa phải

• Nhạc nên mở ở mức nhỏ đến trung bình để không lấn át suy nghĩ của bạn.

• Nhạc quá to sẽ gây phản tác dụng, khiến bạn mất tập trung hoặc bị “ngợp”.

Biên dịch: Rene Lee Nguyen.