Khi con bạn bị đình chỉ học hoặc buộc thôi học do liên quan đến một sự việc tại trường, điều đó có thể gây lo lắng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến tương lai của trẻ. Tuy nhiên, phụ huynh cần biết rằng học sinh có quyền được bảo vệ về mặt pháp lý, bao gồm quyền được tham gia buổi họp xem xét kỷ luật và quyền khiếu nại quyết định xử lý kỷ luật nếu thấy không công bằng.
Ở nhiều trường, phụ huynh có thể gửi đơn khiếu nại lên hội đồng trường hoặc cơ quan quản lý giáo dục để xem xét lại quyết định. Việc hành động kịp thời không chỉ giúp bảo vệ danh dự của con bạn mà còn ngăn chặn việc kỷ luật đó trở thành “vết đen” trong hồ sơ học tập lâu dài.
Phần 1: Làm gì khi nhận thông báo đuổi học từ nhà trường?
Bước 1: Cha mẹ cần biết gì để bảo vệ quyền lợi con
Khi học sinh bị đình chỉ học hoặc buộc thôi học, nhà trường bắt buộc phải gửi thông báo bằng văn bản cho phụ huynh. Dựa trên kinh nghiệm xử lý nhiều vụ việc thực tế, tôi khuyên cha mẹ lưu ý những điểm sau:
-
Nội dung thông báo: Phải ghi rõ lý do, hành vi vi phạm, ngày xảy ra sự việc và chi tiết sự việc đủ cụ thể để học sinh hiểu vì sao bị kỷ luật.
-
Thông tin về buổi họp ban đầu: Thông báo cần nêu rõ ngày, giờ, địa điểm của buổi họp (thường là buổi trao đổi trực tiếp với hiệu trưởng).
-
Quyền khiếu nại: Thông báo phải chỉ rõ quy trình khiếu nại, cách nộp đơn và thời hạn cụ thể. Đây là quyền hợp pháp của học sinh và phụ huynh.
-
Thời hạn yêu cầu họp hoặc hội ý: Một số trường quy định phụ huynh phải chủ động gửi đơn yêu cầu họp trong thời gian nhất định. Nếu quá hạn, việc khiếu nại sẽ gặp nhiều khó khăn.
Ngay khi nhận được thông báo, phụ huynh nên đọc kỹ từng chi tiết, lưu giữ bản gốc và hành động sớm để không bỏ lỡ cơ hội bảo vệ quyền lợi cho con.

Bước 2: Trao đổi với con trước khi khiếu nại quyết định kỷ luật
Trước khi tiến hành khiếu nại, cha mẹ cần lắng nghe và thu thập thông tin từ chính con mình. Đây là bước quan trọng để hiểu rõ sự việc và chuẩn bị căn cứ bảo vệ quyền lợi cho con:
-
Nghe từ góc nhìn của con: Hỏi con về toàn bộ sự việc và những gì thầy cô hoặc ban giám hiệu đã nói khi đưa ra quyết định kỷ luật.
-
Lắng nghe cẩn thận: Tránh cắt ngang, hãy để con trình bày để bạn có bức tranh đầy đủ, tránh hiểu sai tình huống.
-
Ghi nhận bằng chứng: Nếu con bị thương tích trong quá trình sự việc, hãy chụp ảnh ngay để làm bằng chứng.
-
Trường hợp con có nhu cầu đặc biệt: Cha mẹ có quyền yêu cầu nhà trường thực hiện đánh giá hành vi và kiểm tra chuyên môn để xác định liệu hành vi vi phạm có liên quan đến tình trạng khuyết tật hoặc đặc thù tâm lý của con hay không.
Việc trao đổi thẳng thắn, kiên nhẫn với con không chỉ giúp phụ huynh chuẩn bị căn cứ khiếu nại mà còn giúp con cảm thấy được lắng nghe, được bảo vệ.

Bước 3: Xem kỹ nội quy nhà trường trước khi khiếu nại
Trước khi gửi đơn khiếu nại, cha mẹ cần kiểm tra nội quy hoặc quy chế kỷ luật của nhà trường. Đây là tài liệu bắt buộc phải được công khai cho học sinh và phụ huynh, trong đó quy định rõ hành vi vi phạm và hình thức kỷ luật tương ứng.
Những điểm cần lưu ý:
-
Đối chiếu sự việc: Hãy chắc chắn hành vi của con có nằm trong danh mục vi phạm bị xử lý bằng đình chỉ hoặc buộc thôi học. Nếu không có trong nội quy, phụ huynh có cơ sở để lập luận rằng con không thể biết trước hậu quả này.
-
Đọc kỹ sổ tay học sinh: Tài liệu này thường giải thích chi tiết quy trình xử lý khi học sinh bị kỷ luật. Nếu có thắc mắc, phụ huynh nên gọi trực tiếp cho nhà trường để làm rõ.
-
Hình phạt bắt buộc: Với một số vi phạm nghiêm trọng (ví dụ: bạo lực, ma túy…), đình chỉ hoặc buộc thôi học là hình phạt tự động, không có lựa chọn thay thế.
-
Vi phạm mức độ nhẹ: Thông thường, đình chỉ hoặc buộc thôi học chỉ áp dụng sau khi học sinh tái phạm nhiều lần. Nếu con bạn chỉ mắc vi phạm nhỏ nhưng bị kỷ luật nặng, phụ huynh có thể yêu cầu xem xét lại tính hợp lý của quyết định.
Luôn yêu cầu nhà trường cung cấp bản nội quy và quy chế kỷ luật bằng văn bản để đối chiếu, tránh tình trạng quyết định kỷ luật thiếu căn cứ pháp lý.

Bước 4: Trao đổi với giáo viên trước khi khiếu nại
Sau khi đã nói chuyện với con và nắm rõ quy định nhà trường, cha mẹ nên chủ động gặp giáo viên hoặc cán bộ đã đưa ra quyết định kỷ luật để tìm hiểu thêm về lý do và bối cảnh sự việc. Đây là bước quan trọng giúp phụ huynh có thêm thông tin và cơ sở bảo vệ con.
Những điểm cần lưu ý:
-
Vai trò của giáo viên: Giáo viên là người tiếp xúc nhiều nhất với con tại trường, có thể cung cấp góc nhìn khách quan trước và trong sự việc.
-
Khả năng hỗ trợ: Trong một số trường hợp, giáo viên còn đứng về phía học sinh, sẵn sàng xác nhận hoặc làm nhân chứng trong buổi họp với hiệu trưởng hay khiếu nại sau này.
-
Đề xuất giải pháp thay thế: Giáo viên có thể đưa ra ý kiến rằng thay vì đình chỉ hoặc buộc thôi học, những biện pháp khác (ví dụ: tư vấn tâm lý, giám sát hành vi, rèn luyện bổ sung) sẽ tốt hơn cho sự phát triển của con.
-
Xin hồ sơ kỷ luật: Phụ huynh có quyền yêu cầu bản sao hồ sơ kỷ luật của con. Việc nắm trong tay tài liệu này trước buổi làm việc với hiệu trưởng giúp cha mẹ có bức tranh đầy đủ và chuẩn bị lập luận chặt chẽ hơn.
Khi gặp giáo viên, nên giữ thái độ hợp tác và lắng nghe. Sự đồng hành từ phía giáo viên có thể trở thành yếu tố quan trọng trong việc khiếu nại thành công.

Phần 2: Hướng dẫn cha mẹ đối thoại với nhà trường về kỷ luật học sinh
Bước 1: Yêu cầu buổi họp với hiệu trưởng để khiếu nại
Khi học sinh bị đình chỉ hoặc buộc thôi học, các em có quyền tham dự một buổi họp với hiệu trưởng để trình bày và phản biện quyết định kỷ luật. Đây là cơ hội quan trọng để cha mẹ cùng con bảo vệ quyền lợi.
Những điều cần lưu ý:
-
Quyền được họp với hiệu trưởng: Ở nhiều trường, buổi họp này được sắp xếp tự động. Tuy nhiên, cũng có trường yêu cầu phụ huynh chủ động gửi đơn đề nghị.
-
Thẩm quyền kỷ luật: Ở một số nơi, chỉ hiệu trưởng hoặc phó hiệu trưởng mới có quyền ra quyết định đình chỉ hoặc buộc thôi học. Khi đó, buổi họp thường là thủ tục bắt buộc.
-
Luật sư có được tham dự không?: Thông thường, phụ huynh và học sinh không có quyền mời luật sư trong buổi họp với hiệu trưởng. Tuy nhiên, bạn có thể liên hệ văn phòng hiệu trưởng để hỏi rõ xem có thể mời luật sư hoặc người hỗ trợ khác tham gia hay không.
-
Chuẩn bị trước buổi họp: Mang theo hồ sơ kỷ luật, bằng chứng, ý kiến từ giáo viên và quan điểm của học sinh để trình bày một cách rõ ràng, thuyết phục.
Hãy coi buổi họp với hiệu trưởng như một phiên “giải trình” quan trọng. Thái độ bình tĩnh, tôn trọng nhưng kiên định sẽ giúp phụ huynh bảo vệ tốt nhất quyền lợi của con.

Bước 2: Thu thập thông tin và bằng chứng trước khi khiếu nại
Để buổi họp với hiệu trưởng hoặc hội đồng kỷ luật đạt hiệu quả, cha mẹ cần chuẩn bị kỹ lưỡng bằng cách thu thập càng nhiều thông tin liên quan đến sự việc càng tốt. Đây là bước quan trọng để bảo vệ quyền lợi cho con.
Những việc cần làm:
-
Tìm hiểu toàn bộ sự việc: Xem lại diễn biến trước, trong và sau sự cố dẫn đến việc con bị đình chỉ hoặc buộc thôi học.
-
Kiểm tra hồ sơ học tập: Yêu cầu nhà trường cung cấp hồ sơ học tập và hồ sơ kỷ luật chính thức của con để nắm rõ tình trạng.
-
Xem lại tài liệu từ nhà trường: Bao gồm thông báo kỷ luật, biên bản sự việc, hoặc bất kỳ văn bản nào liên quan.
-
Thu thập chứng cứ trực quan: Nếu có video, hình ảnh tại hiện trường hoặc ảnh chụp tình trạng của con ngay sau sự việc, hãy xin bản sao. Những chứng cứ này có thể củng cố lập luận khi bạn khiếu nại.
-
Đánh giá khách quan: So sánh toàn bộ thông tin, xác định đâu là điểm mạnh và đâu là rủi ro trong việc bảo vệ con.
Chuẩn bị càng chi tiết thì cơ hội thành công khi khiếu nại càng cao. Đừng chỉ dựa vào lời kể – bằng chứng cụ thể sẽ có sức thuyết phục mạnh hơn nhiều.

Bước 3: Thu thập lời chứng và nhân chứng để khiếu nại
Nếu bạn cho rằng quyết định đình chỉ hoặc buộc thôi học của con là không công bằng, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ những người chứng kiến hoặc có uy tín để củng cố hồ sơ khiếu nại.
Những bước nên thực hiện:
-
Làm việc với giáo viên hoặc học sinh chứng kiến sự việc: Nếu họ nhìn thấy và có thông tin ủng hộ con bạn, hãy nhờ họ viết bản tường trình bằng văn bản. Dù nhân chứng không được tham dự buổi họp, bạn vẫn có thể nộp những bản ghi này cho hiệu trưởng.
-
Tìm nhân chứng uy tín về nhân cách: Người quen trong cộng đồng, lãnh đạo tôn giáo hoặc những người từng làm việc cùng con có thể viết thư xác nhận phẩm chất, thái độ và tính cách của con. Đây là yếu tố giúp hội đồng nhìn nhận khách quan hơn.
-
Trường hợp học sinh có nhu cầu đặc biệt: Hãy xin ý kiến chuyên môn từ bác sĩ, nhà tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần để chứng minh hành vi vi phạm có thể liên quan đến tình trạng sức khỏe hoặc khuyết tật.
Lời chứng khách quan và có uy tín sẽ tăng tính thuyết phục rất lớn trong quá trình khiếu nại, giúp cha mẹ không chỉ bảo vệ quyền lợi pháp lý mà còn chứng minh thiện chí giáo dục con một cách đúng đắn.

Bước 4: Tham dự buổi họp đúng lịch hẹn
Nếu muốn bảo vệ con trước một quyết định đình chỉ hoặc buộc thôi học không công bằng, cha mẹ và học sinh bắt buộc phải tham dự buổi họp với hiệu trưởng theo đúng ngày, giờ, địa điểm được ghi trong thông báo. Việc vắng mặt có thể khiến bạn mất quyền khiếu nại sau này.
Một số lưu ý quan trọng:
-
Trang phục chỉnh tề: Không cần mặc vest, nhưng cả cha mẹ và học sinh nên ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ. Nếu trường có đồng phục, học sinh nên mặc ngay cả khi hôm đó không đi học.
-
Tránh trang phục phản cảm: Học sinh không nên mặc quần rách, áo in hình hoặc khẩu hiệu dễ gây hiểu lầm.
-
Thái độ tôn trọng: Khi gặp hiệu trưởng, hãy thể hiện sự nghiêm túc. Có thể mở đầu bằng lời khẳng định rằng bạn và con hiểu rõ tính quan trọng của sự việc và mong muốn giải quyết vì lợi ích tốt nhất cho học sinh.
-
Tạo thiện cảm ban đầu: Thái độ hợp tác, điềm tĩnh và tôn trọng sẽ giúp phụ huynh có nhiều lợi thế hơn trong việc trình bày quan điểm và bảo vệ con.
Hãy coi buổi họp này như “cánh cửa đầu tiên” để bảo vệ quyền lợi cho con. Chuẩn bị kỹ, thể hiện sự nghiêm túc và tôn trọng sẽ tăng đáng kể cơ hội thành công khi khiếu nại.

Bước 5: Lắng nghe quan điểm của nhà trường trong buổi họp
Trong buổi họp với hiệu trưởng, nhà trường sẽ là bên trình bày trước về sự việc và lý do dẫn đến quyết định kỷ luật. Đây thường là lúc hiệu trưởng (hoặc giáo viên, cán bộ liên quan) nêu lại diễn biến sự việc và đưa ra bằng chứng ủng hộ việc đình chỉ hoặc buộc thôi học.
Cha mẹ cần lưu ý:
-
Đây là buổi họp không chính thức: Thường diễn ra ngay tại văn phòng hiệu trưởng, không theo thủ tục nghiêm ngặt như phiên tòa. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là bạn có thể coi nhẹ.
-
Giữ thái độ tôn trọng: Luôn lắng nghe khi hiệu trưởng hoặc giáo viên đang nói, tuyệt đối tránh cắt ngang hoặc phản ứng gay gắt.
-
Giữ bình tĩnh: Ngay cả khi bạn không đồng ý với những gì nhà trường đưa ra, hãy kiên nhẫn để nghe hết lập luận, sau đó mới phản hồi.
-
Tạo hình ảnh tích cực: Sự lịch sự và chuyên nghiệp sẽ giúp bạn gây thiện cảm, đồng thời tăng sức nặng cho lập luận khi bảo vệ con.
Hãy coi việc lắng nghe nhà trường là bước đầu tiên để hiểu rõ “đối phương” đang nắm những bằng chứng gì. Việc nắm chắc thông tin sẽ giúp bạn phản biện hợp lý và thuyết phục hơn.

Bước 6: Trình bày bằng chứng và lập luận khi khiếu nại
Sau khi hiệu trưởng kết thúc phần trình bày, phụ huynh sẽ có cơ hội lên tiếng để bảo vệ con mình và chứng minh quyết định kỷ luật là chưa thỏa đáng. Đây là thời điểm quan trọng để thể hiện quan điểm và đưa ra căn cứ thuyết phục.
Những điều cần lưu ý:
-
Quyền đưa ra bằng chứng và nhân chứng: Tùy theo quy định của trường, bạn có thể trình chiếu hình ảnh, video, nộp bản tường trình, hoặc đưa nhân chứng tham gia hỗ trợ.
-
Quyền im lặng của học sinh: Con bạn có quyền không phát biểu trong buổi họp hoặc khiếu nại sau này, đặc biệt quan trọng nếu sự việc có thể liên quan đến trách nhiệm hình sự.
-
Nếu học sinh phát biểu: Lời nói của con bạn chỉ được sử dụng trong phạm vi xử lý kỷ luật nội bộ, không bị đưa ra tòa án thiếu niên hoặc các thủ tục pháp lý khác.
-
Cách trình bày bằng chứng: Nếu muốn cho hiệu trưởng xem ảnh hoặc tài liệu, hãy lịch sự hỏi trước: “Thầy/cô có thể xem tài liệu này được không ạ?”, thay vì đặt thẳng trước mặt.
-
Ứng xử khi bị ngắt lời: Nếu hiệu trưởng đặt câu hỏi trong lúc bạn đang trình bày, hãy dừng lại trả lời trước, sau đó tiếp tục phần trình bày.
-
Tránh tranh cãi cá nhân: Không nên công kích hay xúc phạm bất kỳ cán bộ nào. Thái độ ôn hòa, chuyên nghiệp sẽ giúp lời nói của bạn có trọng lượng hơn.
Đây là cơ hội “vàng” để phụ huynh chứng minh tính thiếu hợp lý trong quyết định kỷ luật. Chuẩn bị kỹ bằng chứng, giữ phong thái bình tĩnh và trình bày mạch lạc sẽ giúp bạn đạt được hiệu quả cao nhất.

Bước 7: Nhận quyết định từ hiệu trưởng sau buổi họp
Sau khi lắng nghe ý kiến của phụ huynh và học sinh, hiệu trưởng sẽ đưa ra quyết định giữ nguyên hay thay đổi hình thức kỷ luật. Thông thường, phụ huynh sẽ được thông báo miệng ngay tại chỗ, sau đó nhận văn bản chính thức từ nhà trường.
Những điều cha mẹ cần lưu ý:
-
Giữ bình tĩnh: Dù quyết định có thuận lợi hay không, hãy cố gắng kiềm chế cảm xúc để giữ sự chuyên nghiệp.
-
Hỏi rõ cơ sở quyết định: Có thể hỏi hiệu trưởng về yếu tố nào đóng vai trò quan trọng trong việc giữ hoặc hủy bỏ kỷ luật. Đây sẽ là thông tin hữu ích cho bước khiếu nại tiếp theo.
-
Tìm hiểu quy trình kháng cáo: Trước khi rời văn phòng, cần hỏi rõ về thời hạn và thủ tục kháng cáo. Nếu để quá hạn, bạn sẽ mất quyền yêu cầu xem xét lại.
-
Lưu giữ văn bản quyết định: Đây là tài liệu quan trọng để nộp kèm hồ sơ kháng cáo sau này.
Luôn coi buổi họp với hiệu trưởng là “bước đệm” đầu tiên. Nếu chưa đạt kết quả mong muốn, hãy chuẩn bị ngay cho quá trình kháng cáo lên cấp cao hơn.

Phần 3: Làm thế nào để xóa án kỷ luật khỏi hồ sơ học sinh?
Bước 1: Gửi đơn khiếu nại bằng văn bản sau khi nhận quyết định
Nếu không đồng ý với quyết định đình chỉ hoặc buộc thôi học, phụ huynh cần nộp đơn khiếu nại bằng văn bản trong thời hạn quy định (thường chỉ vài ngày sau buổi họp với hiệu trưởng).
Những điểm quan trọng cần thực hiện:
-
Tuân thủ thủ tục của trường/Phòng Giáo dục: Mỗi nơi có quy định riêng, được ghi rõ trong thông báo quyết định kỷ luật. Có nơi cung cấp mẫu đơn sẵn, có nơi yêu cầu viết thư khiếu nại.
-
Vẫn nên khiếu nại dù con đã hết thời gian bị kỷ luật: Hội đồng trường không thể hủy bỏ việc đã xảy ra, nhưng có thể quyết định xóa kỷ luật khỏi hồ sơ học tập vĩnh viễn của con.
-
Nội dung tối thiểu trong đơn:
-
Họ tên học sinh
-
Tên trường
-
Ngày và chi tiết sự việc dẫn đến kỷ luật
-
Hình thức kỷ luật bị áp dụng
-
-
Đính kèm tài liệu liên quan: Bản sao thông báo kỷ luật, biên bản sự việc, hoặc bằng chứng hỗ trợ.
-
Lưu giữ bản sao đơn: Trước khi gửi, hãy photo hoặc lưu lại một bản để đối chiếu.
-
Cách gửi đơn: Nên gửi qua đường bưu điện bảo đảm (chuyển phát có ký nhận) để chắc chắn nhà trường/hội đồng đã nhận được.
-
Nhận thông báo phản hồi: Hội đồng trường sẽ gửi thông báo về thời gian, địa điểm, nội dung phiên họp xét khiếu nại, đồng thời giải thích rõ quyền lợi và quy trình tiếp theo.
Đơn khiếu nại cần được viết rõ ràng, lịch sự, tập trung vào quyền lợi hợp pháp và tính công bằng, tránh viết theo cảm xúc.

Bước 2: Sắp xếp bằng chứng và nhân chứng trước khi khiếu nại
Khi tham dự buổi họp kháng cáo với hội đồng trường, phụ huynh cần chuẩn bị kỹ lưỡng. Việc trình bày rõ ràng, có tổ chức sẽ giúp hội đồng có thiện cảm và tăng cơ hội bảo vệ quyền lợi cho con.
Những bước cần thực hiện:
-
Chuẩn bị bằng chứng: Sắp xếp tài liệu, hình ảnh, video, bản tường trình theo thứ tự logic để dễ dàng trình bày.
-
Làm việc với nhân chứng: Liên hệ lại với những người từng hỗ trợ con bạn (giáo viên, bạn học, người trong cộng đồng) và hỏi họ có sẵn sàng tham dự buổi họp để làm chứng không.
-
Họp trước với nhân chứng: Nếu có nhân chứng tham gia, hãy trao đổi trước về những câu hỏi bạn sẽ đặt ra và các tình huống chất vấn có thể đến từ phía nhà trường.
-
Soạn dàn ý lập luận: Ghi chú hoặc lập đề cương các ý chính cần trình bày theo thứ tự. Việc này giúp bạn không bị lạc đề và dễ dàng trả lời nếu hội đồng đặt câu hỏi bất ngờ.
-
Giữ phong thái chuyên nghiệp: Trình bày mạch lạc, ngắn gọn, tập trung vào quyền lợi hợp pháp của con thay vì cảm xúc cá nhân.
Chuẩn bị tốt trước phiên họp giống như “đi thi có ôn bài trước”. Càng kỹ lưỡng, bạn càng chứng minh được sự nghiêm túc và quyết tâm bảo vệ con.

Bước 3: Có nên thuê luật sư khi khiếu nại quyết định kỷ luật học sinh?
Trong giai đoạn kháng cáo, phụ huynh nên cân nhắc thuê luật sư giáo dục để bảo vệ quyền lợi cho con. Nhiều trường chấp nhận sự có mặt của luật sư trong buổi điều trần, và đây là lúc chuyên môn pháp lý có thể tạo khác biệt.
-
Tác động lâu dài: Ngay cả một hình phạt ngắn hạn ghi trong học bạ cũng có thể ảnh hưởng xấu đến việc xét tuyển đại học hoặc cơ hội học bổng.
-
Tìm luật sư phù hợp: Bắt đầu từ website của Đoàn luật sư địa phương, nơi có danh bạ tra cứu theo lĩnh vực hành nghề.
-
Ưu tiên luật sư chuyên ngành giáo dục: Họ có kinh nghiệm xử lý các vụ việc về đình chỉ, buộc thôi học và hiểu rõ quyền lợi hợp pháp của học sinh.
Nếu phụ huynh cảm thấy vụ việc phức tạp, thuê luật sư giáo dục sẽ giúp tăng cơ hội xóa hoặc giảm nhẹ kỷ luật trong hồ sơ học tập của con.

Bước 4: Tham dự đúng ngày, giờ phiên điều trần khiếu nại
Sau khi nộp đơn khiếu nại, Hội đồng trường sẽ gửi thông báo ghi rõ ngày, giờ và địa điểm phiên điều trần. Đây là bước bắt buộc, phụ huynh và học sinh cần có mặt đầy đủ.
-
Trang phục chỉnh tề: Cả phụ huynh và học sinh nên mặc gọn gàng, sạch sẽ. Nếu trường có đồng phục, học sinh nên mặc để tạo ấn tượng nghiêm túc.
-
Chuẩn bị với nhân chứng: Nếu có người làm chứng, hãy hẹn gặp trước gần địa điểm để rà soát lại lời khai và cùng đến phiên điều trần.
-
Quy trình phiên điều trần: Thường hội đồng sẽ giới thiệu thành viên, giải thích quy định về việc trình bày chứng cứ và gọi nhân chứng.
-
Chủ động trao đổi: Chú ý lắng nghe phần mở đầu và mạnh dạn đặt câu hỏi nếu có điểm nào chưa rõ.
Đi đúng giờ, chuẩn bị kỹ lưỡng và giữ thái độ tôn trọng sẽ giúp gia đình bạn tạo thiện cảm với hội đồng và tăng cơ hội bảo vệ quyền lợi cho con.

Bước 5: Trình bày lập luận và chứng cứ bảo vệ con bạn
Trong phiên điều trần khiếu nại, phụ huynh sẽ có cơ hội trình bày chứng cứ và lý do vì sao việc đình chỉ hoặc buộc thôi học là không công bằng. Đây là phần quan trọng nhất để bảo vệ quyền lợi cho con.
-
Trình bày mạch lạc: Chuẩn bị theo ghi chú, nói rõ ràng, dứt khoát để hội đồng dễ theo dõi.
-
Trả lời câu hỏi trực tiếp: Nếu thành viên hội đồng ngắt lời để hỏi, hãy dừng lại và trả lời ngay, sau đó mới tiếp tục phần trình bày.
-
Nếu có luật sư: Luật sư có thể mời phụ huynh làm nhân chứng. Khi đó, hãy giữ thái độ chuyên nghiệp và trả lời trung thực, ngắn gọn.
-
Tập trung vào tính bất công: Thay vì tranh cãi chi tiết hành vi vi phạm, hãy nhấn mạnh lý do hình phạt quá nặng hoặc không phù hợp.
-
Trường hợp đặc biệt: Với học sinh có nhu cầu đặc biệt (khuyết tật, bệnh lý), có thể mời bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý làm chứng về ảnh hưởng tiêu cực nếu áp dụng hình phạt nặng.
Chuẩn bị kỹ và tập trung vào quyền lợi chính đáng của con sẽ giúp bạn thuyết phục hội đồng hiệu quả hơn.

Bước 6: Lắng nghe phần bào chữa của nhà trường
Sau khi phụ huynh trình bày xong, nhà trường sẽ có cơ hội giải thích và bảo vệ quyết định kỷ luật đối với học sinh. Đây là bước bắt buộc để hội đồng xem xét khách quan.
-
Giữ thái độ bình tĩnh: Không ngắt lời, không phản ứng gay gắt. Việc cắt ngang có thể khiến hội đồng đánh giá tiêu cực về phụ huynh và học sinh.
-
Cơ hội đối chất: Nếu nhà trường mời nhân chứng, phụ huynh thường có quyền đặt câu hỏi để làm rõ (cross-examination).
-
Ghi chú cẩn thận: Trong lúc nghe, hãy ghi lại những điểm cần phản biện hoặc chưa hợp lý để dùng khi đến lượt mình phát biểu tiếp theo.
Lắng nghe với thái độ tôn trọng nhưng đồng thời tỉnh táo ghi nhận điểm yếu trong lập luận của nhà trường sẽ giúp bạn củng cố hồ sơ bảo vệ con mình.

Bước 7: Nhận quyết định từ hội đồng trường
Sau khi nghe cả hai bên, hội đồng trường sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc đình chỉ hoặc buộc thôi học có công bằng hay không.
-
Hình thức thông báo: Hội đồng có thể công bố ngay sau phiên điều trần hoặc gửi quyết định bằng văn bản sau khi thảo luận nội bộ.
-
Thông báo chính thức: Phụ huynh sẽ nhận văn bản nêu rõ kết quả và lý do của quyết định.
-
Nếu không thuận lợi: Trong trường hợp hội đồng giữ nguyên kỷ luật, phụ huynh có thể tiếp tục kháng cáo lên Sở Giáo dục hoặc tòa án cấp huyện/tỉnh, tùy theo quy định. Thông tin chi tiết về thủ tục sẽ được ghi trong thông báo chính thức.
Dù kết quả ra sao, hãy giữ bình tĩnh và nắm rõ quyền kháng cáo để bảo vệ tốt nhất tương lai học tập của con.

Nguồn tham khảo
- https://www.cpp.edu/studentconduct/documents/suspension-faqs1.pdf
-
https://www.advocatesforchildren.org/sites/default/files/library/suspension_guide.pdf?pt=1
-
http://www.nyclu.org/content/know-your-rights-students-rights-and-responsibilities-when-facing-suspension
- http://www.peoples-law.org/school-disciplinary-procedure
Biên dịch: Rowan Hudson Le.
3 comments
Tôi từng nghĩ: “Trường đã quyết thì thôi, mình cãi làm gì cho mệt.” Nhưng sau khi đọc kỹ nội quy, tôi phát hiện con tôi bị xử lý sai quy trình. Tôi mạnh dạn gửi đơn khiếu nại, kèm theo một email lịch sự nhưng “có lực”. Kết quả: nhà trường tổ chức họp lại, và con tôi được trở lại lớp. Từ đó, tôi rút ra chân lý: “Không hỏi là mất quyền, hỏi rồi thì… có khi được quyền!”
Lúc con tôi bị buộc thôi học vì bị tố đánh bạn, tôi hoang mang cực độ. Nhưng con bảo: “Mẹ ơi, có camera lớp quay lại, con chỉ đỡ tay chứ không đánh!”. Thế là tôi xin trích xuất video, mang đi họp. Ai ngờ video cứu con một bàn thua trông thấy! Từ đó, tôi luôn dặn con: “Có chuyện gì, nhớ ghi âm, quay clip, chụp hình – không phải để sống ảo mà để sống sót!”
Hồi con tôi bị đình chỉ học vì… nói chuyện trong lớp (mà nói chuyện về bài học mới đau), tôi nổi điên, định xông vào trường “làm rõ trắng đen”. May mà bà hàng xóm khuyên: “Bình tĩnh, chị ơi, đi họp chứ không đi đánh nhau!”. Thế là tôi thay áo thun bằng áo sơ mi, thay giận dữ bằng lý lẽ. Kết quả: hiệu trưởng đồng ý giảm nhẹ hình phạt. Bài học rút ra: đi họp phụ huynh mà ăn mặc như đi đám cưới thì con mới có cơ hội “thoát án”!