Cách chữa móng chân bị quặp: 7 bước trị dứt điểm bệnh móng chọc thịt

|21 min read

Móng chân bị quặp (hay còn gọi là móng chân mọc ngược vào da) là tình trạng khá phổ biến, đặc biệt ở ngón chân cái. Khi phần mép móng đâm vào thịt, vùng da quanh đó sẽ bị sưng đỏ, đau nhức, thậm chí có thể nhiễm trùng nếu không được xử lý sớm.

Tình trạng này thường khiến bạn đi lại khó khăn, đau khi mang giày, hoặc bị viêm tái phát nhiều lần. Tuy nhiên, tin vui là hoàn toàn có thể giảm đau và tự chăm sóc tại nhà nếu bạn biết cách xử lý đúng.

Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách chữa móng chân bị quặp tại nhà, giúp bạn giảm đau nhanh, tránh nhiễm trùng và ngăn móng mọc ngược trở lại – dưới góc nhìn của một bác sĩ trong chăm sóc và điều trị các bệnh lý về móng.

Cách giảm đau móng chân bị quặp tại nhà

Móng chân bị quặp có thể gây đau nhức, sưng đỏ và khó chịu khi đi lại. Dưới đây là những cách đơn giản, an toàn giúp bạn giảm đau và hỗ trợ móng mọc đúng hướng ngay tại nhà:

  • Ngâm chân trong nước ấm: Chuẩn bị chậu nước ấm (không quá nóng), có thể thêm một ít muối để sát khuẩn nhẹ. Ngâm chân khoảng 15 phút, 3–4 lần mỗi ngày giúp làm mềm vùng da quanh móng và giảm sưng đau.

  • Nhẹ nhàng nâng mép móng: Sau khi ngâm, dùng chỉ nha khoa sạch hoặc miếng bông nhỏ đặt dưới mép móng bị quặp để tách móng khỏi da. Việc này giúp móng có không gian mọc ra ngoài, hạn chế chọc vào thịt.

  • Dùng thuốc giảm đau: Nếu đau nhức nhiều, có thể dùng thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol hoặc ibuprofen theo hướng dẫn trên bao bì.

  • Giữ chân khô và sạch: Sau mỗi lần ngâm, lau khô chân kỹ, mang giày dép thoáng khí để tránh vi khuẩn xâm nhập và nhiễm trùng.

Nếu sau vài ngày không đỡ hoặc vùng móng có dấu hiệu mưng mủ, sưng to, đau tăng, nên đến bác sĩ chuyên khoa da liễu hoặc ngoại chấn thương chỉnh hình để được xử lý đúng cách, tránh biến chứng.

Phần 1: 7 bước chữa móng chân mọc ngược tại nhà đơn giản mà hiệu quả

Bước 1: Cách ngâm chân giảm đau khi móng chân bị quặp

Ngâm chân đúng cách là bước quan trọng giúp giảm sưng, đau và hỗ trợ móng mọc lại bình thường. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết, dễ thực hiện tại nhà:

  • Ngâm chân trong nước ấm: Dùng chậu lớn hoặc bồn tắm nhỏ, đổ nước ấm vừa phải (không quá nóng). Ngâm chân trong khoảng 15 phút, 3–4 lần mỗi ngày để làm dịu vùng sưng đỏ và giảm đau.

  • Thêm muối Epsom vào nước: Muối Epsom có tác dụng giảm viêm, giảm sưng và làm mềm móng chân. Pha khoảng 3 muỗng canh (75g) muối Epsom với 2 lít nước ấm.

  • Thay thế bằng muối thường nếu không có muối Epsom: Nước muối loãng vẫn giúp hạn chế vi khuẩn phát triển, giảm nguy cơ nhiễm trùng quanh móng.

  • Xoa bóp nhẹ vùng quanh móng: Sau vài phút ngâm, hãy nhẹ nhàng massage khu vực bị quặp để giúp nước thấm sâu, làm mềm da và giảm sưng đau hiệu quả hơn.

Thực hiện đều đặn mỗi ngày sẽ giúp bạn giảm cảm giác đau nhức, tránh viêm nhiễm và hỗ trợ móng mọc đúng hướng.

Bước 2: Cách nâng nhẹ móng chân bị quặp sau khi ngâm chân

Sau khi ngâm chân, móng sẽ mềm hơn và dễ xử lý hơn. Thực hiện bước này đúng cách giúp ngăn móng tiếp tục đâm vào da, giảm đau và tránh nhiễm trùng:

  • Dùng chỉ nha khoa hoặc miếng bông nhỏ: Khi móng đã mềm, hãy nhẹ nhàng luồn sợi chỉ nha khoa sạch hoặc đặt miếng bông nhỏ dưới mép móng bị quặp. Mục đích là nâng nhẹ mép móng tách khỏi da, giúp móng mọc đúng hướng.

  • Thực hiện sau mỗi lần ngâm chân: Mỗi lần làm, hãy dùng chỉ nha khoa hoặc bông mới, tuyệt đối không tái sử dụng để tránh nhiễm khuẩn.

  • Giảm đau nếu cần: Nếu vùng móng còn đau hoặc nhạy cảm, bạn có thể uống thuốc giảm đau thông thường như paracetamol hoặc ibuprofen để dễ chịu hơn.

  • Không cạy sâu hoặc cắt quá đà: Tránh đào bới sâu vào phần thịt quanh móng hay cắt móng quá sát, vì có thể làm trầy xước, gây chảy máu và tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Nếu bạn thấy đau nhiều, sưng mủ hoặc vùng da quanh móng chuyển đỏ sậm, nên ngưng tự xử lý và đến bác sĩ để được điều trị an toàn.

Bước 3: Dùng thuốc giảm đau khi móng chân bị quặp

Khi móng chân mọc ngược gây đau nhức hoặc sưng viêm, bạn có thể dùng thuốc giảm đau không kê đơn để cải thiện triệu chứng tạm thời:

  • Thuốc giảm đau kháng viêm (NSAID): Các thuốc như ibuprofen, naproxen hoặc aspirin giúp giảm đau, hạ sưng và chống viêm hiệu quả. Uống sau bữa ăn và đúng liều hướng dẫn ghi trên bao bì.

  • Thay thế bằng paracetamol (acetaminophen): Nếu bạn không thể dùng NSAID do đau dạ dày, bệnh gan hoặc chống chỉ định khác, có thể dùng paracetamol để giảm đau nhẹ đến trung bình.

  • Lưu ý an toàn:

    • Không dùng quá liều hoặc phối hợp nhiều loại thuốc giảm đau cùng nhóm.

    • Tránh uống rượu bia khi đang sử dụng thuốc.

    • Nếu đau không giảm sau vài ngày hoặc vùng móng sưng đỏ hơn, nên đến bác sĩ để kiểm tra và điều trị chuyên sâu.

Bước 4: Bôi kem kháng sinh tại chỗ để ngừa nhiễm trùng móng chân bị quặp

Khi vùng da quanh móng chân bị đỏ, sưng hoặc có dấu hiệu viêm nhẹ, việc bôi kem kháng sinh tại chỗ có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và giảm đau tạm thời:

  • Chọn loại kem kháng sinh phù hợp: Có thể sử dụng kem kháng sinh phổ rộng được bán sẵn tại các nhà thuốc, giúp diệt khuẩn và hỗ trợ làm lành vết thương.

  • Ưu tiên loại có chứa chất gây tê nhẹ: Một số sản phẩm có thêm lidocain giúp làm dịu cảm giác đau rát tại chỗ trong thời gian ngắn.

  • Cách sử dụng:

    • Rửa sạch và lau khô vùng móng trước khi bôi.

    • Dùng lượng kem vừa đủ, bôi mỏng lên khu vực da quanh móng bị viêm.

    • Thực hiện 2–3 lần mỗi ngày, hoặc theo hướng dẫn ghi trên bao bì sản phẩm.

  • Lưu ý:

    • Không bôi quá nhiều hoặc quá thường xuyên, vì có thể gây kích ứng hoặc phản ứng da tại chỗ.

    • Nếu vùng da bị ngứa, rát hoặc nổi mẩn đỏ, hãy ngừng sử dụng ngay và tham khảo ý kiến bác sĩ.

    • Trường hợp móng bị sưng mủ hoặc đau tăng dần, cần đi khám chuyên khoa da liễu hoặc ngoại chấn thương để xử lý kịp thời.

Bước 5: Băng ngón chân để bảo vệ vùng móng bị quặp

Sau khi vệ sinh và bôi thuốc, việc băng ngón chân đúng cách giúp giữ cho vùng móng luôn sạch, khô và tránh bị cọ xát gây đau thêm:

  • Dùng băng gạc sạch hoặc gạc y tế mềm: Quấn nhẹ nhàng quanh ngón chân, vừa đủ để che phủ khu vực bị quặp mà không siết chặt.

  • Giúp ngăn nhiễm trùng và va chạm: Lớp băng gạc giúp bảo vệ móng khỏi bụi bẩn, vi khuẩn và ma sát với giày hoặc tất, giảm nguy cơ nhiễm trùng lan rộng.

  • Thay băng hằng ngày: Giữ vùng da quanh móng luôn khô ráo và sạch sẽ, thay gạc mới ít nhất một lần mỗi ngày hoặc khi bị ẩm.

  • Chọn giày dép thoáng khí: Tránh mang giày chật hoặc bó ngón chân, ưu tiên dép hở mũi hoặc giày mềm trong giai đoạn đang hồi phục.

Bước 6: Đi dép hở mũi hoặc giày rộng để giảm áp lực lên móng chân bị quặp

Việc lựa chọn giày dép phù hợp đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục và phòng ngừa móng chân bị quặp tái phát:

  • Ưu tiên giày dép thoáng, rộng rãi: Hãy chọn dép hở mũi, dép quai hậu hoặc giày vải mềm để ngón chân có không gian thoải mái, tránh bị ép hoặc ma sát vào mép móng.

  • Tránh giày bó sát hoặc mũi nhọn: Các loại giày chật, đặc biệt là giày da hoặc giày cao gót kín mũi, có thể tăng áp lực lên móng, khiến tình trạng móng mọc ngược nặng hơn.

  • Giúp móng hồi phục tự nhiên: Khi không bị đè nén, vùng da quanh móng sẽ giảm sưng nhanh hơn, và móng có thể mọc lại đúng hướng.

  • Duy trì thói quen mang giày phù hợp: Sau khi khỏi, vẫn nên tránh giày quá chật hoặc tất dày bó chân, vì đây là nguyên nhân phổ biến khiến móng bị quặp trở lại.

Bước 7: Thử các biện pháp hỗ trợ tự nhiên giảm đau móng chân bị quặp

Một số người chọn các phương pháp hỗ trợ bằng thảo dược hoặc liệu pháp tự nhiên (homeopathy) để giảm đau và giúp vùng móng phục hồi nhanh hơn. Dù hiệu quả có thể khác nhau tùy cơ địa, đây là những lựa chọn phổ biến:

  • Các thành phần thường dùng trong homeopathy: Một số chế phẩm có chứa Silicea Terra, Teucrium, Nitric Acid, Graphites, Thuja, Causticum, hoặc Kali Carb… được cho là giúp hỗ trợ kháng viêm, giảm sưng và thúc đẩy quá trình tái tạo da quanh móng.

  • Dạng sử dụng: Có thể ở dạng viên uống, dung dịch nhỏ giọt hoặc kem bôi ngoài da, thường được bán tại các hiệu thuốc chuyên về dược liệu tự nhiên.

  • Lưu ý khi dùng:

    • Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng, đặc biệt nếu bạn đang mang thai, cho con bú, hoặc đang dùng thuốc khác.

    • Không dùng thay thế hoàn toàn cho thuốc kháng sinh hoặc điều trị y khoa tiêu chuẩn nếu vùng móng đã viêm hoặc nhiễm trùng nặng.

Các liệu pháp tự nhiên có thể hỗ trợ làm dịu triệu chứng nhẹ, nhưng không nên tự ý điều trị khi có dấu hiệu sưng mủ, đau dữ dội hoặc nhiễm trùng lan rộng.

Phần 2: Cách giúp móng chân mọc ngược nhanh lành và giảm viêm

Bước 1: Ngâm chân trong nước ấm và muối Epsom để làm mềm móng bị quặp

Ngâm chân là bước đầu tiên và quan trọng nhất giúp giảm đau, làm mềm mónghỗ trợ móng mọc đúng hướng:

  • Chuẩn bị chậu nước ấm: Dùng nước ấm vừa phải (không quá nóng) để tránh kích ứng da.

  • Thêm muối Epsom: Cho khoảng 3 muỗng canh (75g) muối Epsom vào 2 lít nước ấm, khuấy đều cho tan. Muối Epsom có tác dụng làm mềm móng, giảm sưng và kháng viêm nhẹ.

  • Ngâm chân trong 15 phút: Giữ chân trong nước khoảng 15 phút mỗi lần, thực hiện 2–3 lần mỗi ngày để vùng da quanh móng được mềm và dễ tách móng ra khỏi da hơn.

  • Hiệu quả: Sau khi ngâm, móng sẽ mềm hơn và ít đau hơn, giúp bạn dễ dàng xử lý phần móng bị quặp mà không gây tổn thương thêm.

Bước 2: Nâng nhẹ móng chân bị quặp tách khỏi da

Sau khi ngâm chân, móng đã mềm hơn và dễ thao tác. Việc nâng nhẹ mép móng giúp ngăn móng tiếp tục đâm vào thịt, giảm đau và hỗ trợ mọc đúng hướng:

  • Kéo nhẹ vùng da quanh móng: Dùng tay sạch nhẹ nhàng tách phần da sát mép móng để nhìn rõ phần móng bị quặp.

  • Luồn chỉ nha khoa hoặc dụng cụ mảnh: Dùng chỉ nha khoa sạch hoặc dụng cụ dũa móng đầu nhọn nhỏ để nâng mép móng lên khỏi da.

    • Nên bắt đầu từ bên móng chưa bị quặp, sau đó từ từ di chuyển sang phần móng mọc ngược để tránh làm tổn thương.

  • Khử trùng dụng cụ trước khi dùng: Trước khi thao tác, hãy làm sạch dụng cụ bằng cồn hoặc dung dịch hydrogen peroxide để ngăn nhiễm khuẩn.

  • Thực hiện nhẹ tay: Tránh kéo mạnh hoặc chọc sâu vào da — điều này có thể gây trầy xước, chảy máu và làm tình trạng viêm nặng hơn.

Nếu bạn cảm thấy đau nhói, chảy máu hoặc móng bị mưng mủ, hãy ngưng ngay và đến bác sĩ để được xử lý an toàn.

Bước 3: Khử trùng vùng móng chân bị quặp sau khi nâng móng

Sau khi đã tách nhẹ phần móng ra khỏi da, bước khử trùng là cực kỳ quan trọng để ngăn vi khuẩn xâm nhập và tránh nhiễm trùng:

  • Dùng dung dịch sát khuẩn nhẹ: Bạn có thể chọn cồn y tế (rubbing alcohol), oxy già (hydrogen peroxide) hoặc nước muối sinh lý để làm sạch.

  • Cách thực hiện:

    • Nhỏ một lượng nhỏ dung dịch khử trùng vào khe giữa móng và da vừa được nâng lên.

    • Để dung dịch thấm đều và tự chảy ra ngoài, không cần chà xát mạnh.

  • Hiệu quả: Bước này giúp loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và tế bào chết, đồng thời giảm nguy cơ viêm nhiễm sau khi thao tác móng.

  • Lưu ý:

    • Nếu cảm thấy xót nhẹ là bình thường, nhưng nếu đau rát hoặc sưng đỏ tăng, nên ngưng sử dụng và rửa lại bằng nước sạch.

    • Luôn giữ vùng móng sạch, khô và thoáng khí sau khi khử trùng.

Bước 4: Đặt gạc sạch dưới mép móng để ngăn móng đâm vào da

Sau khi đã nâng nhẹ phần móng bị quặp lên, bạn có thể lót một ít gạc sạch để giữ cho móng không chọc lại vào thịt — giúp móng mọc ra ngoài đúng hướng và giảm đau rõ rệt:

  • Chuẩn bị gạc sạch: Cắt một miếng nhỏ bằng đầu tăm bông, dùng gạc y tế vô trùng hoặc bông tiệt trùng.

  • Cách đặt gạc:

    • Dùng nhíp sạch hoặc đầu tăm bông nhẹ nhàng đẩy miếng gạc vào khe giữa móng và da, ngay tại phần mép móng bị quặp.

    • Mục tiêu là tạo khoảng cách nhỏ giữa móng và da, giúp móng mọc ra ngoài thay vì tiếp tục đâm xuống.

  • Giữ vệ sinh:

    • Thay gạc mỗi ngày hoặc sau mỗi lần ngâm chân.

    • Mỗi lần thay, hãy làm sạch vùng móng bằng dung dịch sát khuẩn nhẹ trước khi đặt gạc mới.

  • Lưu ý:

    • Không nhét gạc quá sâu hoặc quá chặt để tránh gây đau, trầy xước hoặc bí hơi.

    • Nếu vùng móng có dấu hiệu sưng mủ, đau tăng hoặc chảy dịch, nên ngừng thao tác và đến bác sĩ để xử lý y tế.

Bước 5: Bôi kem kháng sinh quanh vùng móng sau khi đặt gạc

Sau khi đã lót gạc dưới mép móng, việc bôi kem kháng sinh tại chỗ giúp ngăn nhiễm trùng và làm dịu cảm giác đau rát hiệu quả:

  • Chọn loại kem phù hợp: Dùng kem kháng sinh phổ rộng được bán tại nhà thuốc, có thể chọn loại có chứa lidocain để giảm đau tạm thời.

  • Cách bôi:

    • Dùng tăm bông sạch chấm một lượng nhỏ kem.

    • Thoa nhẹ quanh vùng móng và da bị tổn thương, tránh bôi trực tiếp lên gạc để không làm ẩm ướt quá mức.

  • Tác dụng: Giúp diệt khuẩn, giảm viêm và làm dịu đau quanh vùng móng bị quặp, đồng thời hỗ trợ quá trình hồi phục da.

  • Lưu ý:

    • Bôi 2–3 lần mỗi ngày hoặc theo hướng dẫn ghi trên sản phẩm.

    • Nếu có dấu hiệu kích ứng, ngứa, rát hoặc nổi mẩn, hãy ngừng sử dụng và hỏi ý kiến bác sĩ.

Bước 6: Băng ngón chân để bảo vệ vùng móng bị quặp

Sau khi bôi thuốc, việc băng ngón chân đúng cách giúp giữ vệ sinh, tránh va chạm và hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh hơn:

  • Dùng gạc hoặc băng cá nhân sạch: Quấn một vòng gạc mỏng quanh ngón chân sao cho vừa khít, không quá chặt để tránh cản trở lưu thông máu.

  • Chọn loại băng phù hợp:

    • Có thể dùng băng cá nhân y tế thông thường, hoặc

    • Tất ngón chuyên dụng (toe sock) – loại bao riêng từng ngón, giúp tránh ma sát giữa các ngón chân và giữ vùng tổn thương khô thoáng.

  • Giữ vệ sinh: Thay băng mỗi ngày hoặc khi bị ẩm, đảm bảo ngón chân luôn khô và sạch để hạn chế vi khuẩn phát triển.

  • Lưu ý: Khi mang giày, chọn giày rộng, mềm, thoáng khí để giảm áp lực lên vùng móng đang lành.

Bước 7: Lặp lại quy trình chăm sóc mỗi ngày để móng chân hồi phục hoàn toàn

Để móng chân bị quặp nhanh lành và mọc đúng hướng, cần duy trì quy trình chăm sóc đều đặn hằng ngày:

  • Thực hiện đầy đủ các bước mỗi ngày:

    • Ngâm chân nước ấm có muối Epsom.

    • Nâng nhẹ mép móng và đặt gạc sạch bên dưới.

    • Bôi kem kháng sinh quanh vùng móng.

    • Băng ngón chân bằng gạc hoặc băng y tế sạch.

  • Thay gạc mới hằng ngày: Giúp vùng da quanh móng luôn khô, sạch và không bị vi khuẩn xâm nhập.

  • Theo dõi tiến triển: Khi móng bắt đầu mọc ra ngoài, cơn đau và sưng sẽ giảm dần. Tiếp tục chăm sóc cho đến khi móng mọc ổn định, không còn đâm vào da.

  • Lưu ý: Nếu sau vài ngày tình trạng không cải thiện, đau tăng hoặc có dấu hiệu mưng mủ, hãy đến bác sĩ để được xử lý y tế kịp thời.

Phần 3: Khi nào cần gặp bác sĩ để điều trị móng chân mọc ngược?

Bước 1: Khi nào nên đi khám bác sĩ nếu móng chân bị quặp không cải thiện

Nếu sau vài ngày tự chăm sóc mà tình trạng móng chân không đỡ, bạn cần được kiểm tra y tế để tránh biến chứng nghiêm trọng:

  • Đi khám sau 2–3 ngày nếu không tiến triển: Khi đã áp dụng các biện pháp ngâm chân, bôi thuốc và thay gạc đúng cách mà vẫn còn đau, sưng hoặc viêm, hãy đến cơ sở y tế để được bác sĩ xử lý an toàn.

  • Người mắc bệnh nền cần đi khám sớm: Nếu bạn bị tiểu đường, bệnh mạch máu hoặc tổn thương thần kinh ngoại biên, hãy đi khám ngay khi phát hiện móng bị quặp, vì vết thương nhỏ cũng có thể nhiễm trùng nhanh và khó lành.

  • Dấu hiệu nhiễm trùng nặng:

    • Xuất hiện vệt đỏ chạy dọc từ ngón chân lên bàn chân.

    • mủ hoặc dịch vàng quanh móng.

    • Vùng móng đau nhói, nóng rát hoặc sưng lan rộng.
      Nếu gặp các dấu hiệu này, cần đi khám ngay lập tức, tránh để nhiễm trùng lan sâu vào mô hoặc xương.

  • Khuyến nghị: Nên đến bác sĩ chuyên khoa da liễu hoặc bác sĩ chuyên về chân (podiatrist) để được xử lý dứt điểm và hướng dẫn cách chăm sóc phòng tái phát.

Bước 2: Trao đổi rõ với bác sĩ về triệu chứng móng chân bị quặp

Khi đến khám, việc mô tả chi tiết tình trạng giúp bác sĩ đánh giá đúng mức độ viêm và lựa chọn hướng điều trị phù hợp:

  • Chia sẻ đầy đủ về diễn tiến bệnh: Hãy nói rõ với bác sĩ khi nào móng bắt đầu bị quặp, thời điểm xuất hiện sưng, đỏ hoặc đau nhức. Những chi tiết này giúp xác định xem tình trạng chỉ viêm nhẹ hay đã có nguy cơ nhiễm trùng sâu.

  • Đề cập thêm các triệu chứng toàn thân: Nếu bạn có sốt, ớn lạnh hoặc đau lan lên bàn chân, cần báo ngay cho bác sĩ, vì đây có thể là dấu hiệu nhiễm trùng đang lan rộng.

  • Bác sĩ điều trị ban đầu: Thông thường, bác sĩ đa khoa có thể xử lý các trường hợp móng chân bị quặp nhẹ đến trung bình, bao gồm làm sạch, cắt chỉnh móng hoặc kê thuốc kháng sinh nếu cần.

  • Trường hợp nặng hoặc tái phát nhiều lần: Nên gặp bác sĩ chuyên khoa bàn chân (podiatrist) để được điều trị chuyên sâu, chẳng hạn như nâng, chỉnh hoặc cắt bỏ một phần móng để ngăn tái phát.

Bước 3: Dùng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ khi móng chân bị nhiễm trùng

Khi vùng móng chân bị quặp có dấu hiệu viêm hoặc nhiễm trùng, việc dùng kháng sinh đúng cách theo hướng dẫn y tế là rất quan trọng để tránh biến chứng:

  • Bác sĩ sẽ kê đơn kháng sinh phù hợp: Tùy vào mức độ viêm, bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng sinh đường uống (uống trực tiếp) hoặc thuốc bôi kháng sinh tại chỗ để diệt khuẩn và kiểm soát nhiễm trùng quanh móng.

  • Mục đích của việc dùng kháng sinh:

    • Giúp loại bỏ vi khuẩn gây viêm ở vùng da quanh móng.

    • Ngăn vi khuẩn mới xâm nhập, giúp mô da phục hồi nhanh hơn.

  • Lưu ý khi sử dụng:

    • Uống đúng liều, đúng thời gian theo đơn bác sĩ, không tự ý ngưng thuốc dù triệu chứng đã giảm.

    • Không dùng kháng sinh khi chưa được bác sĩ thăm khám và chẩn đoán nhiễm trùng thực sự, để tránh kháng thuốc.

    • Nếu có biểu hiện dị ứng như ngứa, nổi mẩn hoặc buồn nôn, cần ngưng thuốc và báo ngay cho bác sĩ.

Bước 4: Bác sĩ có thể nâng nhẹ móng chân để giảm tình trạng móng bị quặp

Khi điều trị, bác sĩ thường ưu tiên phương pháp ít xâm lấn nhất để giúp móng hồi phục tự nhiên mà không cần can thiệp phẫu thuật:

  • Nâng nhẹ phần móng bị quặp: Bác sĩ sẽ dùng dụng cụ chuyên dụng để tách nhẹ mép móng khỏi phần da bị chèn ép, giúp giảm đau và hạn chế viêm lan rộng.

  • Đặt gạc hoặc bông nhỏ dưới móng: Sau khi nâng, bác sĩ sẽ nhét một miếng gạc hoặc bông sạch mỏng vào khe giữa móng và da, nhằm ngăn móng tiếp tục đâm sâu vào thịt và tạo điều kiện cho móng mọc đúng hướng.

  • Hướng dẫn chăm sóc tại nhà:

    • Bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể cách thay gạc mỗi ngày, giúp vùng tổn thương luôn khô thoáng và sạch khuẩn.

    • Tuyệt đối không tự nâng móng hoặc nhét bông tại nhà nếu chưa được hướng dẫn, vì dễ gây trầy xước hoặc nhiễm trùng nặng hơn.

Bước 5: Trao đổi với bác sĩ về khả năng cắt bỏ một phần móng chân bị quặp

Trong những trường hợp móng chân bị viêm nặng, nhiễm trùng lan rộng hoặc đâm sâu vào thịt, bác sĩ có thể chỉ định cắt bỏ một phần móng để loại bỏ nguyên nhân gây đau và giúp móng mọc lại đúng hướng:

  • Thực hiện thủ thuật dưới gây tê tại chỗ: Trước khi tiến hành, bác sĩ sẽ tiêm thuốc tê vùng ngón chân để bạn hoàn toàn không cảm thấy đau trong suốt quá trình.

  • Cắt bỏ phần móng bị mọc lệch: Bác sĩ sẽ rạch dọc mép móng và loại bỏ phần đang đâm vào da, giúp giảm áp lực, giảm viêm và loại bỏ vùng mô bị tổn thương.

  • Thời gian hồi phục:

    • Móng chân sẽ mọc lại sau khoảng 2–4 tháng tùy cơ địa.

    • Hầu hết các trường hợp, hình dạng móng mới sẽ đẹp và đều hơn so với trước khi phẫu thuật, vì không còn bị quặp hay sưng đau.

  • Lợi ích của cắt bỏ một phần móng:

    • Giúp giảm đau tức thì sau thủ thuật.

    • Ngăn tái phát tình trạng móng mọc ngược, đặc biệt với những người bị tái đi tái lại nhiều lần.

Bước 6: Tìm hiểu phương pháp cắt bỏ vĩnh viễn phần móng bị quặp tái phát

Nếu bạn liên tục bị móng chân mọc ngược, sưng viêm hoặc đau tái đi tái lại, bác sĩ có thể khuyến nghị phẫu thuật loại bỏ vĩnh viễn phần móng gây quặp để chấm dứt tình trạng này lâu dài:

  • Nguyên lý điều trị: Bác sĩ sẽ cắt bỏ một phần móng cùng với phần mô móng (nail bed) bên dưới, nhằm ngăn không cho móng mọc trở lại ở khu vực đó.

  • Phương pháp thực hiện:

    • Có thể tiến hành bằng tia laser, hóa chất đặc biệt, dòng điện, hoặc phẫu thuật tiểu mô.

    • Tất cả đều là thủ thuật ngoại trú (không cần nằm viện), được gây tê tại chỗ, nên hầu như không gây đau.

  • Lợi ích của phương pháp:

    • Giải quyết triệt để tình trạng móng mọc ngược tái phát.

    • Giảm sưng đau, viêm nhiễm lâu dài, giúp sinh hoạt và đi lại dễ dàng hơn.

    • Giữ dáng móng thẩm mỹ tự nhiên, vì bác sĩ chỉ loại bỏ phần nhỏ của móng, không phải toàn bộ.

  • Thời gian hồi phục: Thường từ 2–3 tuần, tùy cơ địa và cách chăm sóc sau thủ thuật.

Phần 4: Cách phòng ngừa móng chân mọc ngược hiệu quả mỗi ngày

Bước 1: Cắt móng chân đúng cách để ngăn ngừa móng bị quặp trở lại

Phần lớn các trường hợp móng chân bị quặp xuất phát từ thói quen cắt móng sai cách. Việc cắt móng đúng kỹ thuật không chỉ giúp móng mọc thẳng mà còn phòng tránh viêm, sưng và đau tái phát:

  • Cắt móng chân theo đường thẳng:

    • Dùng bấm móng chuyên dụng và đã khử trùng sạch.

    • Cắt ngang móng, không bo tròn hai bên góc, để tránh việc mép móng mọc chui vào thịt khi mọc lại.

  • Không cắt quá ngắn:

    • Cắt móng vừa phải, để lại một phần nhỏ nhô ra ngoài đầu ngón chân.

    • Nếu cắt quá sát, da ở rìa móng sẽ phình lên và chèn vào móng, dễ khiến móng đâm ngược trở lại khi mọc mới.

  • Giữ vệ sinh dụng cụ và bàn chân:

    • Rửa và lau khô chân sạch trước khi cắt móng.

    • Khử trùng bấm móng hoặc kéo bằng cồn hoặc nước sôi để ngăn vi khuẩn xâm nhập.

  • Mẹo nhỏ: Nếu bạn hay bị móng quặp, có thể để móng hơi dài hơn một chút, giúp phần mép móng mọc ra ngoài thay vì cắm vào da.

Bước 2: Đến phòng khám chăm sóc chân nếu bạn không thể tự cắt móng

Với những người khó tự cắt móng chân — chẳng hạn như người lớn tuổi, phụ nữ mang thai, người béo phì hoặc có vấn đề về khớp, lưng — thì việc đến phòng khám chuyên chăm sóc bàn chân là lựa chọn an toàn và hiệu quả:

  • Dịch vụ cắt và chăm sóc móng chuyên nghiệp:

    • Các kỹ thuật viên hoặc bác sĩ chuyên khoa sẽ cắt, dũa và làm sạch móng đúng chuẩn y tế, tránh gây trầy xước hay tổn thương da quanh móng.

    • Họ cũng có thể phát hiện sớm dấu hiệu móng mọc ngược, nhiễm nấm hoặc viêm da để kịp thời xử lý.

  • Địa điểm uy tín:

    • Bạn có thể liên hệ bệnh viện, trung tâm y tế hoặc phòng khám chăm sóc chân (foot care clinic) gần nơi ở.

    • Nên chọn nơi được cấp phép, có nhân viên y tế hướng dẫn, và sử dụng dụng cụ vô trùng.

  • Lợi ích:

    • Giúp duy trì móng khỏe mạnh, hạn chế viêm tái phát.

    • Tiết kiệm thời gian và giảm nguy cơ tự làm tổn thương móng, đặc biệt với người có bệnh nền như tiểu đường hoặc rối loạn tuần hoàn.

Bước 3: Tránh mang giày chật để ngăn móng chân bị quặp

Việc mang giày quá chật hoặc bó sát ngón chân là nguyên nhân phổ biến khiến móng mọc ngược vào da, gây đau và viêm:

  • Giày chật ép lên đầu ngón chân:

    • Khi giày quá khít, thành giày sẽ liên tục ép vào mép móng, khiến móng bị cong, mọc lệch và đâm vào thịt theo thời gian.

    • Áp lực này cũng làm móng dễ sưng, viêm và nhiễm trùng, đặc biệt nếu bạn đi giày cả ngày.

  • Cách chọn giày phù hợp:

    • Ưu tiên giày có mũi rộng, thoáng, để các ngón chân có không gian tự nhiên.

    • Tránh giày cao gót hoặc giày mũi nhọn nếu bạn thường xuyên bị móng quặp.

    • Với giày thể thao, nên chọn đúng size và có đệm mềm ở đầu ngón chân.

  • Thói quen cần lưu ý:

    • Thay giày khi thấy chật hoặc biến dạng, nhất là với trẻ em và người vận động nhiều.

    • Đi chân trần ở nhà hoặc mang dép hở mũi để ngón chân được nghỉ và thoáng khí.

Bước 4: Bảo vệ bàn chân khi làm việc hoặc vận động mạnh

Trong những môi trường hoặc hoạt động có nguy cơ va chạm, đè ép hoặc chấn thương ngón chân, việc mang giày bảo hộ phù hợp là cực kỳ quan trọng để phòng ngừa móng chân bị quặp và tổn thương mô mềm quanh móng:

  • Luôn mang giày bảo hộ khi làm việc:

    • Nếu bạn làm trong xây dựng, cơ khí, nhà xưởng hoặc kho hàng, nên mang giày mũi thép (steel-toed shoes) để bảo vệ đầu ngón chân khỏi vật nặng rơi trúng.

    • Với các công việc di chuyển nhiều hoặc có nguy cơ trượt ngã, chọn giày có đế chống trơn và độ bám tốt.

  • Khi chơi thể thao:

    • Dùng giày thể thao vừa vặn, có độ êm và thoáng khí, giúp giảm áp lực lên móng chân khi chạy, nhảy hoặc dừng đột ngột.

    • Không mang giày quá cứng hoặc bó sát, vì dễ làm móng bị va đập và mọc lệch.

  • Giữ chân khô thoáng và sạch sẽ:

    • Sau khi làm việc hoặc vận động, rửa sạch và lau khô bàn chân, tránh ẩm ướt vì dễ gây viêm quanh móng.

Bước 5: Người bị tiểu đường nên nhờ hỗ trợ khi chăm sóc móng chân

Nếu bạn đang mắc bệnh tiểu đường hoặc rối loạn thần kinh ngoại biên, việc tự cắt móng chân có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro, vì cảm giác ở bàn chân thường bị giảm, dễ dẫn đến vết thương nhỏ nhưng lâu lành hoặc nhiễm trùng nặng:

  • Không nên tự cắt móng chân:

    • Người bị tiểu đường thường không cảm nhận được khi bị trầy xước hoặc chảy máu nhẹ.

    • Những vết thương nhỏ này có thể nhiễm trùng, loét hoặc hoại tử nếu không được xử lý sớm.

  • Nhờ người có chuyên môn chăm sóc móng:

    • Tốt nhất nên đến phòng khám chăm sóc chân (foot care clinic) hoặc bác sĩ chuyên khoa bàn chân (podiatrist) để được cắt móng, làm sạch và theo dõi da quanh móng an toàn.

    • Nếu không thể đến cơ sở y tế, hãy nhờ người thân có kinh nghiệm và tay nghề cẩn thận giúp cắt móng.

  • Theo dõi định kỳ:

    • Người bị tiểu đường nên khám chân định kỳ 3–6 tháng/lần để bác sĩ kiểm tra tuần hoàn máu, cảm giác thần kinh và tình trạng móng.

    • Phát hiện sớm các dấu hiệu như sưng, đổi màu, viêm đỏ quanh móng để điều trị kịp thời.

Phần 5: Dấu hiệu nhận biết móng chân mọc ngược và cách xử lý sớm

Dấu hiệu 1: Kiểm tra xem ngón chân có bị sưng hay không

Một trong những dấu hiệu sớm nhất của móng chân bị quặpsưng nhẹ quanh mép móng. Việc quan sát kỹ giúp bạn phát hiện sớm và xử lý kịp thời trước khi viêm nặng hơn:

  • So sánh hai bên chân:

    • Hãy nhìn kỹ ngón chân bị nghi ngờso sánh với ngón cùng vị trí ở bàn chân còn lại.

    • Nếu thấy phồng, đỏ hoặc hơi cứng khi chạm vào, đó có thể là dấu hiệu sưng do móng đâm vào da.

  • Đặc điểm sưng nhẹ ban đầu:

    • Da quanh mép móng hơi nhô lên, mềm hoặc đau khi ấn nhẹ.

    • Có thể cảm thấy ấm vùng da quanh móng, báo hiệu phản ứng viêm đang bắt đầu.

  • Lưu ý:

    • Nếu sưng lan rộng, đau nhói, chảy dịch hoặc mủ, đây là dấu hiệu nhiễm trùng — cần đi khám bác sĩ sớm để tránh biến chứng.

    • Không nên cố gắng cắt sâu hay bóp vùng sưng, vì có thể làm vi khuẩn xâm nhập sâu hơn.

Dấu hiệu 2: Kiểm tra cảm giác đau hoặc nhạy cảm quanh móng chân

Khi móng chân bị quặp, vùng da quanh móng thường nhạy cảm, đau rát hoặc sưng đỏ nhẹ. Việc kiểm tra cảm giác giúp bạn xác định chính xác vị trí móng mọc ngược và mức độ viêm:

  • Nhận biết vùng đau:

    • Dùng ngón tay ấn nhẹ quanh mép móng để xem chỗ nào đau hoặc rát hơn.

    • Nếu chạm nhẹ đã thấy nhói hoặc buốt, rất có thể mép móng đang đâm vào da ở vị trí đó.

  • Quan sát kỹ vùng da tổn thương:

    • Da quanh móng có thể đỏ, sưng, hoặc căng bóng, báo hiệu tình trạng viêm.

    • Nếu thấy dịch vàng nhạt hoặc mủ trắng, đây là dấu hiệu nhiễm trùng, cần rửa sạch và đi khám sớmkhông nên tự cắt sâu phần móng, vì dễ làm tình trạng nặng hơn.

  • Tuyệt đối không tự cắt hoặc moi móng:

    • Việc “tự xử lý” bằng kềm, bấm móng hoặc cạy vùng viêm có thể làm rách da, đưa vi khuẩn vào sâu hơn.

    • Thay vào đó, hãy ngâm chân nước ấm pha muối hoặc muối Epsom, rồi đi khám bác sĩ hoặc chuyên viên chăm sóc chân nếu đau không giảm.

Dấu hiệu 3: Quan sát vị trí mọc của móng chân để nhận biết móng bị quặp

Một dấu hiệu đặc trưng của móng chân mọc ngược là phần mép da bên cạnh móng trùm lên hoặc che mất góc móng, khiến bạn không nhìn rõ được rìa móng như bình thường:

  • Da che phủ lên mép móng:

    • Khi móng bị quặp, da bên hông móng sẽ sưng và nhô cao, trông như phần da đang “nuốt” lấy móng.

    • Ở giai đoạn này, đầu móng có thể bị ẩn hoàn toàn dưới da, gây đau nhói khi chạm hoặc khi mang giày kín mũi.

  • Móng mọc lệch vào trong:

    • Trong một số trường hợp, móng phát triển sai hướng, mọc chui vào dưới da thay vì mọc thẳng ra ngoài, khiến vùng đó sưng đỏ, cứng và có thể chảy dịch.

  • Cách nhận biết rõ hơn:

    • Quan sát hai bên mép móng: nếu một bên không thấy góc móng hoặc thấy da tràn lên, khả năng cao đó là vị trí móng đang mọc ngược.

    • Nếu không thể xác định rìa móng hoặc móng bị ẩn sâu, không nên tự cạy hoặc cắt, mà nên đến bác sĩ hoặc chuyên viên chăm sóc chân để xử lý an toàn.

Dấu hiệu 4: Cân nhắc tình trạng sức khỏe trước khi tự điều trị móng chân bị quặp

Mặc dù hầu hết các trường hợp móng chân mọc ngược có thể xử lý tại nhà, nhưng nếu bạn có bệnh nền ảnh hưởng đến tuần hoàn hoặc thần kinh, việc tự điều trị có thể gây nguy hiểm và cần được bác sĩ thăm khám ngay:

  • Không tự xử lý nếu có bệnh tiểu đường hoặc tổn thương thần kinh:

    • Người bị tiểu đường, viêm dây thần kinh ngoại biên hoặc giảm cảm giác ở bàn chân có thể không nhận ra vết thương hoặc nhiễm trùng nhỏ.

    • Vết thương ở chân trong những trường hợp này rất dễ loét, hoại tử và lâu lành, đặc biệt khi móng bị đâm sâu vào da.

  • Tuần hoàn kém ở chân cũng là yếu tố nguy cơ:

    • Nếu bạn có lưu thông máu kém hoặc bệnh mạch máu ngoại biên, bác sĩ cần kiểm tra móng bị quặp càng sớm càng tốt để tránh biến chứng nghiêm trọng.

  • Khi nào nên đi khám ngay:

    • sưng đỏ lan rộng, đau nhức tăng dần hoặc chảy mủ.

    • Bị tê, lạnh bàn chân hoặc móng không lành sau vài ngày tự chăm sóc.

  • Giải pháp an toàn:

    • Đặt lịch hẹn với bác sĩ hoặc chuyên khoa bàn chân (podiatrist) ngay khi xuất hiện dấu hiệu nghi ngờ.

    • Tuyệt đối không tự cắt móng, nhổ da hay dùng thuốc kháng sinh không kê đơn nếu có bệnh nền kể trên.

Dấu hiệu 5: Trao đổi với bác sĩ khi nghi ngờ móng chân bị quặp

Nếu bạn không chắc mình có bị móng chân mọc ngược hay không, cách an toàn nhất là đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và hướng dẫn điều trị phù hợp:

  • Bác sĩ giúp xác định nguyên nhân và mức độ:

    • Qua thăm khám, bác sĩ sẽ kiểm tra hình dạng móng, vùng da quanh móng và mức độ sưng viêm.

    • Dựa vào đó, bác sĩ sẽ chẩn đoán chính xác có phải móng bị quặp hay chỉ là viêm da quanh móng do nguyên nhân khác.

  • Nhận hướng dẫn điều trị phù hợp:

    • Nếu tình trạng nhẹ, bác sĩ có thể hướng dẫn cách ngâm chân, nâng móng hoặc dùng thuốc bôi kháng viêm tại nhà.

    • Nếu móng đã đâm sâu, sưng mủ hoặc đau kéo dài, bác sĩ sẽ đề nghị can thiệp y tế hoặc chuyển đến chuyên khoa phù hợp.

  • Khi nào cần gặp bác sĩ chuyên khoa bàn chân (podiatrist):

    • Trường hợp móng mọc ngược tái phát nhiều lần hoặc đã gây biến dạng mô quanh móng, bác sĩ đa khoa có thể giới thiệu bạn đến chuyên gia điều trị bàn chân để xử lý triệt để.

Dấu hiệu 6: Đừng để móng chân bị quặp trở nên nghiêm trọng hơn

Khi bạn nghi ngờ móng chân bị mọc ngược, hãy xử lý sớm ngay tại nhà để tránh tình trạng viêm nhiễm nặng hơn:

  • Bắt đầu điều trị ngay khi phát hiện:

    • Ngâm chân bằng nước ấm pha muối Epsom để giảm sưng và làm mềm móng.

    • Giữ chân sạch sẽ, khô thoáng và tránh mang giày chật.

  • Không chủ quan khi có dấu hiệu viêm:

    • Nếu thấy sưng đỏ, đau nhói, hoặc mưng mủ, đó là dấu hiệu nhiễm trùng, cần đi khám bác sĩ sớm.

    • Đặc biệt, người mắc tiểu đường hoặc có bệnh lý mạch máu tuyệt đối không tự xử lý ở nhà.

  • Đi khám nếu không cải thiện sau 2–3 ngày:

    • Khi các biện pháp chăm sóc tại nhà không giúp giảm đau hoặc giảm sưng, hãy đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.

Nguồn tham khảo

  1. https://academic.oup.com/cid/article/49/10/1541/297363
  2. https://medlineplus.gov/ency/article/001237.htm
  3. https://homeopathycenter.org/what-is-homeopathy/
  4. https://hpathy.com/cause-symptoms-treatment/ingrown-toenail/2/
  5. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ingrown-toenails/basics/treatment/con-20019655
  6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1472971/
  7. https://www.aafp.org/afp/2002/0615/p2557.html
  8. https://www.webmd.com/diabetes/podiatrist-facts
  9. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ingrown-toenails/basics/preparing-for-your-appointment/con-20019655
  10. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ingrown-toenails/basics/treatment/con-20019655
  11. https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001237.htm
  12. https://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=a00154

Biên dịch: Rene Lee Nguyen.

3 comments

Hôm đó diện đồ đẹp, mang đôi giày mũi nhọn mới toanh đi đám cưới, ai ngờ về nhà móng chân sưng đỏ, đau nhức như bị ai bóp. Từ đó mình thề không bao giờ hy sinh móng chân vì thời trang nữa. Giày đẹp thì nhiều, nhưng giày vừa chân, thoáng khí mới là chân ái. Móng khỏe thì mới tự tin tung tăng mọi nơi, không lo “đẹp mà đau”!

Mỹ Phụng Lê

Mỗi lần móng bị quặp, mình lại chuẩn bị chậu nước muối ấm, ngâm chân vừa giảm đau vừa thư giãn. Có hôm thêm vài lát gừng cho thơm, cảm giác như đang ở spa 5 sao. Vừa chăm sóc móng, vừa chill sau ngày làm việc mệt mỏi. Ai chưa thử thì nên thử ngay, vừa rẻ vừa hiệu quả, lại còn dễ ghi điểm với mẹ vì chăm sóc bản thân tốt!

Phương Hằng

Hồi đó mình cứ nghĩ cắt móng càng ngắn thì càng gọn gàng, ai ngờ cắt sát quá khiến móng đâm ngược vào thịt, đau điếng người. Đi giày thì như tra tấn, đi chân trần thì sợ bụi. Sau lần đó, mình rút kinh nghiệm: cắt móng ngang, để dư chút xíu cho nó mọc ra ngoài. Giờ móng khỏe, đi lại nhẹ tênh, không còn “đau vì đẹp” nữa!

Nhung Đặng

Leave a comment

Please note, comments need to be approved before they are published.

Hỏi đáp với chuyên gia

Mark Co, DPM

Mark Co, DPM

Bác sĩ chân

Dr. Mark Co là Bác sĩ Chân (Podiatrist) tại San Francisco, chuyên điều trị móng chân mọc ngược, bunion, nấm móng, đau bàn chân và cung cấp chỉnh hình tùy chỉnh. Ông tốt nghiệp DPM, MBA và là thành viên CPMA, từng được vinh danh “Top 3 Podiatrists” San Francisco.

Móng chân bị quặp có tự khỏi không nếu không điều trị?

Thật tiếc là móng chân bị quặp thường không tự khỏi nếu bạn không can thiệp đúng cách. Khi mép móng cứ tiếp tục đâm vào da, vùng da quanh đó sẽ ngày càng sưng đau, thậm chí có thể nhiễm trùng. Vì vậy, bạn nên áp dụng các bước chăm sóc tại nhà như ngâm nước muối ấm, nâng nhẹ mép móng và giữ chân sạch sẽ. Nếu sau vài ngày không cải thiện, hãy đến bác sĩ để được xử lý kịp thời nhé.

Có nên tự cắt phần móng bị quặp ở nhà không?

Bạn không nên tự cắt phần móng bị quặp nếu chưa có kinh nghiệm, vì dễ làm tổn thương da, gây chảy máu hoặc nhiễm trùng. Thay vào đó, hãy ngâm chân cho mềm, dùng chỉ nha khoa hoặc miếng bông sạch để nâng nhẹ mép móng lên. Nếu móng đã đâm sâu hoặc vùng da bị mưng mủ, tốt nhất nên đến bác sĩ chuyên khoa để được xử lý an toàn và đúng cách.

Làm sao để phòng ngừa móng chân bị quặp tái phát?

Để tránh móng chân bị quặp trở lại, bạn nên cắt móng theo đường ngang, không bo tròn hai bên và không cắt quá sát. Ngoài ra, hãy chọn giày dép thoáng khí, vừa vặn, tránh giày mũi nhọn hoặc bó sát ngón chân. Giữ chân sạch sẽ, khô ráo mỗi ngày cũng là cách hiệu quả để bảo vệ móng khỏe mạnh và ngăn ngừa viêm nhiễm.